سفارش تبلیغ
صبا ویژن

قلمدون
 
این وبلاگ به کمپین *من عاشق محمد(صلّی الله علیه و آله و سلّم) * هستم، پیوست
مریم صفاران / معرفی جایگاه مشارکت سیاسی زنان از نگاه انقلاب اسلامی
انقلاب اسلامی، ارائه دهنده الگوی متعالی نگاه به زن / انقلاب اسلامی با بازنگری نگاه به زن، عرصه را برای حضور همه جانبه او مهیا کرد
به گزارش قلمدون به نقل از طنین یاس: ،صفاران،کارشناس و تحلیلگر مسائل سیاسی در رسانه ملی، انقلاب اسلامی ارائه دهنده الگوی متعالی در نحوه نگرش به جایگاه زنان بوده است که در آن بر دو رکن برابری انسانی زنان و مردان از یک سو و از سوی دیگر، وجود تفاوت های طبیعی میان ان دو تأکید می شود.

مریم صفاران ،کارشناس و تحلیلگر مسائل سیاسی در رسانه ملی  در  این مقاله با اشاره به  فرمایشات مقام معظم رهبری آورده است: مسئولیت اداره ی جامعه اسلامی و پیشرفت آن بر دوش همه است. بر دوش زن و مرد، هر کدام به نحوی و بر حسب توانایی های خودشان. هیچ فرقی بین زن و مرد نیست، بلکه گاهی زنان، با ایمان پرشورتر و دید روشن تری نسبت به مسائل جامعه دارند و کشور و مسائل ان را متعلق به خودشان می دانند.(بیانات رهبر فرزانه انقلاب در دیدار با اعضای شورای فرهنگی،اجتماعی زنان. 16/10/69)

مریم صفاران - کارشناس و تحلیلگر مسائل سیاسی

در ابتدا با تعریفی اجمالی از مشارکت سیاسی و با مصادیقی از آیات قرآن کریم و سیره معصومین علیهم السلام سعی شده است، دیدگاه اصیل اسلام پیرامون مشارکت سیاسی زنان مطرح شود و از آن تحلیلی روشنگرانه از مشارکت زن مسلمان ایرانی در عرصه های سیاسی کشور، در زمینه فرایند انقلاب اسلامی، دوران دفاع مقدس و همه پرسی ها و انتخابات ارائه گردد.

یکی از ویژگی های گفتمان انقلاب اسلامی این است که به نفی و نقد گفتمان های موجود در جامه زنان دنیای امروز پرداخته، که در میان گفتمان سنتی و گفتمان شبه مدرن اهمیت ویژه ای داشته است.

در نگاه سنتی، برتری توانایی ها مرد بر زن و ناتوانایی های زن به عنوان اموری طبیعی و مبتنی بر نظام آفرینش معرفی می شود و حضور اجتماعی زن نیز بسیار محدود و کنترل شده مطرح می شود. گفتمان انقلاب اسلامی به نقد جایگاه زنان در این گفتمان پرداخته و این مسئله را طرح کرد که تفاوت زن و مرد در نظام طبیعی هرگز به منزله نابرابری ذاتی در بعد انسانیت نیست.

گفتمان شبه مدرنیسم نیز که با تاکید بر اندیشه برابری بر اساس رد نظام طبیعی مبتنی بر تفاوت ساختار زن و مرد استوار بود، از سوی گفتمان انقلاب اسلامی مورد نقد قرار گرفت. در این میان، ایجاد تردید در مبانی اندیشه های فمینیستی و برجسته کردن نقاط ضعف این الگو در خصوص مباحث مربوط به زنان از جمله ابزاری بود که برای بی اعتبار کردن این گفتمان به کار برده شد. لذا انقلاب اسلامی ارائه دهنده الگوی متعالی در نحوه نگرش به جایگاه زنان بوده است که در آن بر دو رکن برابری انسانی زنان و مردان از یک سو و از سوی دیگر، وجود تفاوت های طبیعی میان ان دو تأکید می شود.

 در سایه ارائه چنین الگویی می توان این مسئله را مطرح کرد که انقلاب اسلامی با بازنگری نگاه به زن، زمینه را برای حضور وی در عرصه های گوناگون سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و...فراهم کرد در این مقاله به بررسی و معرفی مشارکت سیاسی زنان در انقلاب اسلامی خواهد پرداخت.

رواج مفهوم کلی مشارکت سیاسی که از مفاهیم کلیدی در حوزه سیاست بشمار می آید و به تأکید متفکران عصر روشنگری یعنی دخالت مردم در تعیین سرنوشت خود. مشارکت سیاسی را هر عمل داوطلبانه برای تأثیر بر انتخاب و اداره عمومی در هر سطحی از حکومت ملی و یا محلی می دانند. رای دادن، کسب کردن اطلاعات سیاسی و پرداختن به موضوعات سیاسی، شرکت در محافل و گفتمان سیاسی عضویت در احزاب، تبلیغ سیاسی و شرکت در رقابت های سیاسی برای انتخاب کردن و انتخاب شدن را ،از سطوح مشارکت های سیاسی دانسته اند. در این نگاه مشارکت سیاسی متضمن اقدام اگاهانه و داوطلبانه می باشد.


 اما مشارکت سیاسی با قید اسلامی به لحاظ انگیزه ، هدف، روش و شاخص ها با این تعاریف تفاوت های عمده ای دارد. مشارکت سیاسی با قید اسلامی را می توان مشارکت مسئولانه، اگاهانه و با هدف اصلاح و اقتدار حکومت اسلامی، تقویت پیوند میان امت و حکومت اسلامی در بعد ملی و غلبه امت اسلامی در بعد بین المللی تعریف کرد.

مشارکت سیاسی در اسلام احساس مسئولیت در برابر خداوند، خود و جامعه است و با چنین تعریفی، مشارکت سیاسی فراتر از حق، یک تکلیف محسوب می شود که بر عهده تمام مسلمانان اعم از زن و مرد گذاشته شده و طبعاً هر گونه حرکتی که مقدم? انجام بهین? این رسالت باشد، مانند تشکیل حزب، انجمن یا شرکت در انها و....امری لازم و بایسته است.لذا شارع مقدس، زن را در قبال حوادث جامعه بی تفاوت قرار نداده و توصیه های کتاب و سنت در این زمینه، مرد و زن (هر دو)را شامل می شود.

یکی از شواهد قرآنی بر جواز حضور زن در اجتماع و عرص? سیاست آیات سور? مبارک? نمل در خصوص ملکه سبا است که مهمترین پیام آن معرفی یک زن خردمند است که تحت تأثیر عاطفه اش قرار نمی گیرد و به خوبی حکومت می کند؛ زنی مدبر، فرمانروا و اهل مشورت که هیچگونه مذمتی از سوی خداوند درباره اش وارد نشده است و این در حالی است که اگر زن صلاحیت چنین کار و مسئولیتی را نمی داشت یا در آئین و شریعت الهی نمی توانست به چنان موقعیتی برسد، بنابر روش قرآن کریم که موارد باطل و ناسازگار با دیدگاه خود را نقد می کند، بایدبه صورت صریح یا اشاره بدان می پرداخت و علاوه بر این، سیر? رسول خدا و ائم? اطهار علیهم السلام نیز، در برهه های گوناگون ناظر بر این مطلب است و مشارکت سیاسی زنان  را مورد تأیید قرار می دهد.  

با بررسی عملکرد و اظهار نظر سیاسی در مواضع گوناگون در خواهیم یافت، زن مسلمان از دایر? فعالیت سیاسی غایب نبوده است و آنچه به عنوان عنصر بارز فعالیت سیاسی زنان صدر اسلام در تاریخ مشاهده  می شود مانند فعالیت سیاسی حضرت زهرا (س) و حضرت زینب (س) که به ایراد خطابه سیاسی در مسجد پیامبر(ص) و درخواست بیعت برای امیرمومنان(ع) و در مجلس ابن زیاد و... پرداختند.

مشارکت سیاسی زنان در ایران را می توان در چند زمینه تحلیل کرد:

 1-مشارکت سیاسی زنان درانقلاب اسلامی :حضور مشارکت زنان درفرایند انقلاب اسلامی در قالب تظاهرات ضد حکومتی، ترغیب خانواده در جهت فعالیت های انقلابی، گرداوری و پخش اخبار، توزیع اعلامیه ها، پناه دادن به مبارزان و رزمندگان انقلابی مورد حمله، سنگرسازی در برابر دشمن و گاهی حتی دست گرفتن اسلحه به عنوان اعضای جنبش چریکی صورت گرفت.

حضرت امام خمینی (ره)، بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران نیز، نه تنها مشارکت زنان را واجب و لازم شمردند؛ بلکه حتی موافقت پدر یا همسر را برای حضور در صحنه  لازم ندانستند و پیرامون حضور سیاسی زنان معتقد بودند مشارکت سیاسی نه تنها حق زن، بلکه تکلیف اوست.

(خانم ها حق دارند در سیاست دخالت کنند،تکلیفشان این است. امام خمینی (ره). (زن ها باید در فعالیت های اجتماعی و سیاسی هم دوش مرد ها باشند. امام خمینی(ره). 

 2- مشارکت در دوران دفاع مقدس: حضور زنان در هشت سال دفاع مقدس نیز با شرکت در بسیج نظامی و اجتماعی، شرکت در ستاد پشتیبانی جنگ، حضورفعال در امداد رسانی و کمک به مجروحان، تهیه و بسته بندی مواد غذایی و وسایل مورد نیاز، حمایت های معنوی از مردان و رزمندگان اعزام شده به جنگ،تشویق و تهییج رزمندگان، مهاجرت از مناطق جنگی و تجرب? دیگر محیط های اجتماعی ظهور و بروز یافت. 

 3- مشارکت در همه پرسی ها و انتخابات: حضور در عرص? انتخابات نیز از دیگر جنبه های مشارکت سیاسی محسوب می شود که در این عرصه نیز زنان هم به عنوان انتخاب کننده و هم به عنوان نیروی کارآمد در فعالیت های اجرایی انتخابات، حضور گسترده و فزاینده ای داشته اند.لذا مقام معظم رهبری فرمودند: وقتی در این نوع موارد می خواهید بررسی کنید و کسانی را به عنوان اصلح انتخاب نمایید، زنان را هم در کنار مردان و بین این مجموعه ببینید و بدون هیچ گونه تعصب، اصلح را انتخاب کنید.  انشاا... 

 پایان   /

منابع:

1-   قران کریم

2-کتاب جایگاه زن در اندیشه امام خمینی

3-کتاب زن در اینه جمال و جلال. حضرت ایت ا... جوادی املی



نوشته شده در تاریخ دوشنبه 92/2/9 توسط منیره غلامی توکلی
تمامی حقوق این وبلاگ محفوظ است | طراحی : پیچک