یادداشت

در آمدی بر ضرورت و واکاوی هنری و ادبی گتجینه ی دفاع مقدس
جواد نعیمی

سال های نسبتا زیادی از پایان دفاع مقدس می گذرد و در این مدت انتظار می رفت که از این حماسه بی بدیل در زمینه های هنری و ادبی بیش از آن چه تاکنون بدان پرداخته شده، بهرمند می شدیم .

سال های نسبتا زیادی از پایان دفاع مقدس می گذرد و در این مدت انتظار می رفت که از این حماسه بی بدیل در زمینه های هنری و ادبی بیش از آن چه تاکنون بدان پرداخته شده، بهرمند می شدیم .
این سخن البته به معنای نفی فعالیت های ارزشمندی که در این عرصه به منصه ظهور رسیده نیست،اما عظمت و والایی ایثارها،حماسه ها و تلاش های همه قشرهایی که در کار دفاع جانانه از اسلام و انقلاب اسلامی ایران، خوش درخشیدند؛ به اندازه ای نیست تا همگان به ویژه نسل های کنونی بداند که چه تلاش ها، ایثارها و حماسه هایی در جریان دفاع مقدس ما شکل گرفته است و در نتیجه  برای پاسداری از آرمان ها و اهداف جمهوری اسلامی، لحظه ای تردیدی به خود راه ندهند.

صاحب این قلم  بدین توفیق دست یافت که در سال 1377 به تدوین کتابی با عنوان "کتاب و کتابخوانی" در آیینه رهنمود های مقام معظم رهبری بپردازد.

هم از این روی در این فرصت به نقل بخشی از مطالب بخش هفتم این اثر که در زمینه های کتاب انقلاب و دفاع مقدس است؛ می پردازم و علاقه مندان را به مطالعه و اندیشه در رهنمود های مقام معظم رهبری در کتاب یاد شده فرا می خوانم:

......حقیقت این است که با وجود گذشت سالیانی چند از پایان دفاع مقدس هنوز عظمت تمامی وجود آن بر ما مکشوف نیست.

این حماسه بی نظیر علی رغم همه خسارت های مادی که در پی داشت پایه مایه قوت و اعتلای معنویت در میان تمامی اقشار جامعه به شمار می رود.

همچنین بسیاری از لحظه های ناب تاریخی، در همین مقطع زمانی شکل گرفته و حجم گسترده ای از نمود های تجلی و ایمان واقعی در این دوره هشت ساله  ظهور و بروز یافته است.

با این همه به فرموده رهبر معظم انقلاب اسلامی این جنگ  این چشمه جوشان، گنج پنهانی است که ضرورت استخراج آن به شدت احساس می شود: (( می خواهم که بگویم که این [جنگ] یک گنج است. آیا ما خواهیم توانست این گنج را استخراج کنیم یا نه ؟ این هنرماست که بتوانیم استخراج کنیم))

.... یکی از دل مشغولی های مقام معظم رهبری، مساله عدم بهره گیری به جا، به موقع و به اندازه نیروهای انقلاب از قالب های هنری، نگارشی و نشر کتاب در این زمینه هاست:

چند سال قبل از این به چند نفر از دوستان گقتم که چرا فیلمی برای جانبازان درست نمی کنید؟ برای یک جانباز روسی کتابی نوشته بودند که من آن را خوانده ام. بعد شنیدم که از این کتاب  فیلم هم تهیه شده است...... روس ها خودشان این کتاب را چاپ کردند و فرستادند. این هم از همان کتاب های تبلیغاتی روس ها بود. اوایل انقلاب  این کتاب به دستم رسید.

اسم این کتاب داستان "یک انسان واقعی" است. خلبانی است که هواپیمایش سقوط می کند و پایش قطع می شود. من دیدم هر خلبان و یا هر جانبازی که پایش قطع شده باشد، یک چشم کور شده باشد ،یک دستش قطع شده باشد، این کتاب را که بخواند، احساس آرامش و رضایت می کند. ما این همه جانباز داریم. ((چرا یک چنین کتابی نداریم؟ چرا یک چنین فیلمی نداریم ؟ اینها نقص های ماست ))

.....تبیین مایه ها، اندیشه ها و ریشه های انقلاب اسلامی و بازتاب عظمت آن، کاری در خور تأمل و شایسته انجام است.

ارائه کتاب هایی در این زمینه، می تواند در قالب جذاب و زیبای قصه و رمان باشد، مشروط بر آن که واقعا معارف انقلاب در آن ها تجلی یابد.

با یک تلاش گروهی و گرد آوردن تنی چند از هنرمندان صاحب ذوق، که خود از معارف انقلاب بهره مند بوده و بدان اعتقاد داشته باشند، می توان آفرینش قصه های خوب زیبا و ماندگار، دل بست....

گرچه در زمینه مسائل دفاع مقدس کارهای منسجم و گروهی و در خور شأن انقلاب، چندان که باید و شاید انجام نگرفته، در عین حال نمی توان از کنار کارهایی که در این اواخر به ویژه در قالب ((ادبیات و هنر مقاومت)) پدید آمده، بی هیچ ستایش و تحلیلی گذشت و بر این آغاز مبارک  دیده فرو بست:

((من تقریبا همه کتاب های آقایان را خوانده ام و استفاده کرده ام. انصافا کارهای بسیار بر جسته و جالبی است. برخی از لحاظ هنری خیلی خوب است، از لحاظ آن سطح کار نویسندگی ، بسیار خوب است و در بعضی هم آن نقش بسیجی خیلی خیلی نمایان است. هر کدام از این کتاب ها، بخشی از حقیقتی را که ما امروز لازم داریم تآمین کرده است........ اگر چنان چه این قلم ها نباشند و این حقایق را ننویسند شما می بینید چه قدر از این حقیقت مکتوم خواهد ماند، چه قدر حقایق دانستنی که باید دانسته شود، ندانسته می ماند.))

به هر روی، در پایان این مرور شتاب زده و با تأکید بر ارج گزاری کارهای هنری و ادبی انجام شده ،هم چنان خاطرنشان می سازیم که به دلایل گوناگون ضرورت دارد فعالیت های هنری هم چون فیلم سازی، پویا نمایی، ساخت بازی های رایانه ای،  تولید برنامه های جذاب هنری در رسانه ملی، تئاثر و نمایش های برای بزرگ سالان و کودکان، نگارش آثار بر جسته داستانی [با تأکید بر رمان های تأثیر گزار] و خلاصه بهره وری از همه قالب ها و ظرفیت های هنری و ادبی برای مخاطبان گوناگون وجهه نظر و همت و تلاش همه  هنرمندان و نویسندگان متعهد قرار گیرد و گوهرهای ناب گنجینه  دفاع مقدس آشکار را و ماندگار شود . ان شاء الله .

به قلم جواد نعیمی