گفتگو از سید محمد مشکوة الممالک
اشاره:
زنان در دوران انقلاب اسلامی نقشی ماندگار از خود به جای گذاشتند و به همگان اثبات کردند که شخصیت زن در تبعیت از الگوهای غربی و مدگرایی نیست بلکه چیزی که بر اعتبار و ارزش آنها میافزاید غیرت، فداکاری و آرمانهای دینی است. زنان در ایران با اولین جرقههای انقلاب اسلامی در عرصههای نبرد، ارزشهای اسلامی و انقلابیشان را در جامعه به مرحله اجرا درآوردند.
رسالت زنان امروز، حضور مستمر و آگاهانه در صحنههای سیاسی، اجتماعی و دفاع از ارزشهای ناب محمدی (ص) است. زن دیروز وظیفهاش تشویق و ترغیب رزمندگان به حضور و ایثارگری در جبههها بود، امروز نیز رسالت ترتیب سربازانی تازه نفس را بر عهده دارد تا از ارزشهایی که رزمندگان اسلام در طول هشت سال دفاع مقدس در صحنههای نبرد حق علیه باطل آفریدند پاسداری نماید
چنـانچه پیشگـامـان انقلاب یعنـیآنـان که سهم بزرگــی در انقلاب داشتنـد و بـا ایثار جان ، فـرزنـد و مال, گـوش بهفـرمان امام خمینی بـوده و در تمامی صحنه های انقلاب اسلامی حضـور داشته, ایـنحضـور را تداوم بخشند و سستـی و بـی اعتنایی به خـود راه ندهند, یقینـا انقلاباسلامـی بیمه خـواهـد شـد.
کارشناس مسائل دینی حجت الاسلام آقای عباس اینانلو در رابطه با نقش زنان معتقد است:
نگاه به زن، قبل از اسلام نگاهی تحقیر آمیز همرا ه با تنفر بود چرا که در جنگ ها مورد استفاده ی ابزاری طرف غالب قرار می گرفت و ننگی برای طرف مغلوب بود. از طرفی نمی توانست در عده لشگریان جنگجوی عرب قرار گیرد از اینرو اعراب بادیه نشین ترجیح می دادند دختران را زنده بگور کرده تا همیشه از این ننگ و عار خلاصی یابند.
بعد از پدید آمدن اسلام و اعلام برابری انسان ها از نظر انسانیت و برتری یافتن انسان ها به واسطه تقوا، شخصیت دوباره ای به پیکره این قشر دمیده شد تا انجا که پیامبر مکرم اسلام از یگانه دختر خود حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها تمجید ها کرده و بدین وسیله شان ومنزلت زنان را در جامعه اسلامی بازگو می کرد.
متاسفانه بعد از گذشت قرن ها و ادعای مدرنیته شدن کشورها و امت های جاهل مدرن زن را در ورطه سقوط قرار داد تا از این قشر عظیم و شریف ابزاری برای نیل به اهداف سخیف ، کالابرگی برای رفع نیاز و عنصری برای تبلیغ و ترویج قرار گیرد .در این مقطع از تاریخ، پادشاهان ظالم ایران برای عقب نماندن از این نماد تمدن غربی نسبت به کشف حجاب اقدام کرده وفاجعه مسجد گوهر شاد مشهد رغم خورد که عده زیادی برای اعتراض به این حرکت ظالمانه به شهادت رسیدند.
انقلاب اسلامی ایران زمینه ای فراهم کرد تا دوباره نگاه به زنان ،نگاهی ارزشی با استفاده از تعالیم مکتب ساز اسلام شود و شخصیت از دست رفته انان بازگردد.لذا زنان مسلمان با الهام از امام راحل رضوان الله تعالی علیه در پیروزی انقلاب سهم بسزایی داشته و دوشادوش مردان با حفظ حریم و حرمت خود در مبارزات ستم شاهی شرکت نمودن به زندان افتادند ، شکنجه ها دیدند و شهادت را با جان ودل خریدند .
حاج آقای اینالو در ادامه، حضور زنان در انقلاب اسلامی را چنین تبیین کردند:
در این دوره زنان را می توانیم به دوگروه تقسیم کنیم ،گروه اول آنهایی که مستقیماً وارد مبارزات شدند و بخشی از بار انقلاب را به دوش گرفتند. در تجمعی که زنان در خیابان چهارمردان قم داشتند در دیدار با این بانوان می فرماید: بانوان چهار مردان پیشرو این نهضت اسلامی بودند، رشد سیاسی خود را اثبات کرده و نهضت را راهنمایی کردند. بانوان رهبر این نهضت وما دنباله رو هستیم .من شما را به رهبری قبول دارم و خدمتگذار شما هستم ،خداوند شما را برای این نهضت حفظ کند.
گروه دوم که متأسفانه کمتر به آن پرداخته شده آن قسم از بانوانی هستند که نقش تربیتی داشتند. اگر مردان ما مبارزه کرده وانقلاب را برپا داشتند مرهون تربیتی بود که در خانه شکل گرفته بود. مادرانی که در پشت صحنه انقلاب تاثیر گذار بوده ،فرزندان خود را تربیت اسلامی کرده و آنها را تقدیم انقلاب کردند. لذا زنان نقش حیاتی و موثری داشتند. مرحوم امام (ره) خطاب به زنان می فرماید:آنقدری که این جامعه محترم به اسلام خدمت کردند در این زمان،بیشتر از آن مقداری است که مردها خدمت کردند،خدمت مردها هم بسیارش مرهون خدمت زن هاست.یعنی اگر مردها کاری کرده و انقلابی انجام شد و این به خاطر تلاشی بود که زن ها کرده بودند.امام در ادامه صحبتشان می فرمایند که در مردها یک حسی است که اگر ببینند زن ها از خانه ها برای یک مقصدی بیرون آمده اند،اگر قوه شان یکی باشد ده تا می شود.یعنی حضور زنها تا این حد می تواند در روحیه مردها تأثیر گذار باشد.همچنین می فرمایند در مملکت ما این طور شد که بانوان همدوش بلکه جلوتر از مردها از خانه ها بیرون آمدند و در این راه اسلامی زحمت کشیدند و فرزندان را تربیت کردند.
نقشی که اسلام برای زنان قائل شده نقشی تربیتی و استادی در کانون خانه است که با تربیت فرزندان خود می توانند در خدمت اسلام قرار گیرند تا جامعه از وجود آنان بهرمند شود و از این رو است که در حدیثی پیامبر مکرم اسلام صلی الله علیه و آله می فرمایند "الْجَنَّةُ تَحْتَ أَقْدَامِ الْأُمَّهَات" کلید و رمز رفتن به بهشت تحت اقدام ماداران است. لذا هر چه این تربیت اسلامی جامع تر باشد تاثیرش در جامعه بیشتر و سختی هایش شیرین و سهل خواهد بود.
وی در ادامه می گوید: ما در مصادیق یعنی شخصیت های سیاسی ،چه آنهایی که هستند و چه کسانی که به شهادت رسیدند می بینیم که نقش همسران این ها بسیار مؤثر بوده است.چرا که مردها مبارزه می کردند به زندان افتاده یا تبعید می شدند و این همسران آنها بودند که با همراهی ، مردها را در مبارزات انقلابی یاری می کردند.اگر این همراهی زنان نبود آن فرد نمی توانست کار خود را به سرانجام برساند و ممکن بود دست از مبارزه بردارد چرا که انسان وظیفه ای نسبت به خانواده خود نیز دارد ،اما این زن ها از خود گذشتگی کرده و مشقّت ها را تحمل می کردند تا انقلاب به ثمر برسد. همسر یکی از علمای شهید می گفت کار ما هرروز این بود که دست فرزندان کوچک خود را گرفته و پشت در زندان اوین می رفتیم تا بچه ها با پدرشان ملاقاتی داشته باشند ،در عین حال نیزبچه ها را تسلی می دادیم که پدرتان به خاطر اسلام ،ایمان و خدا انقلاب کرده و این حبس و زندان باارزش است .یعنی این بانوان بزرگوار در حالی که سختی ها را متحمل می شدند رسالت خود را هم به فرزندان منتقل می کردند .در این ایام سزاوار است که به سراغ همسران شخصیت های مبارزبرویم و از زبان آنها سختی های مبارزه را بشنویم. یکی از آنها همسر شهید اندرزگو است که تمام زندگی این فرد در مبارزه، اختفا و تبعید بوده است اما همسر فداکار او پای کار ایستاده و نگذاشته ذره ای به هدفی که همسرش داشته خدشه ای وارد شود.این چنین است که بصیرت خانواده ها می تواند خیلی مهم باشد و این بصیرت هم باید از طرف همسران منتقل شود. یعنی یکی از وظایف ما نسبت به همسرانمان آن است که همانطور که خودمان رشد ، تعالی و کمال می یابیم همسرانمان هم تعالی و کمال پیدا کنند ،بصیرت دهی به آنها هم منتقل شود. در زمان انقلاب و جنگ می بینیم کسانی را که فرزند خود را با اختیار تقدیم اسلام کند ،این کار راحتی نیست و مادرانی که شهادت فرزندان خود را تحمل کردند لبریز از بصیرت بوده اند.
ما مصادیق متعددی داریم که نام بردن تمامی آنها امکان پذیر نیست من خاطره ای دارم از خانواده شهید آیت الله سعیدی که در مبارزه علیه رژیم شاهنشاهی به شهادت رسیدند. خانواده ایشان هیچ آسایشی در زمان مبارزه نداشتند و تحمل این سختی ها به این دلیل بوده که آنها مطمئن بودند راهی که در آن هستند راه خدا و اسلام است. مدت ها بود ان ها در خانه هم با چادر رفت و آمد می کردند که نکند مأمورین حکومت از بالای دیوار وارد منزل شوند و آنها حجابی نداشته باشند لذا این سختی را به خود داده و از حقوق اولیه خود به خاطر اسلام می گذشتند ومی دانستند این قدمی که توسط همسرانشان برداشته شده قدم مقدسی است که باید با یاری و کمک باعث دلگرمی آن ها باشیم.
حجت الاسلام اینالو میگوید: مقام معظم رهبری بیانی بسیار شیوا و راهگشا در خصوص نقش زنان دارند که می فرمایند: اگر ما می خواهیم این مرد در جامعه موجود مفیدی باشد،باید این زن در داخل خانه همسرخوبی باشد.یعنی این زن و همسر انسان است که می تواند به انسان آرامش داده و خط دهی خوبی داشته باشد. این خیلی مهم است که زن چه در جامعه و چه در انقلاب ها به عنوان یک اصل در یک حرکت قرار دارد ،اگر افرادی در جامعه موفق هستند حتماً همسران خوبی دارند. مقام معظم رهبری می فرماید: باید این زن در داخل خانه همسر خوبی باشد والّا نمی شود.مادر دورران مبارزه و بعد از آن و در دوران پیروزی انقلاب آزمایش کرده ایم؛مردانی که همسران همراه داشته اند ،هم در مبارزه توانسته اند پایدار بمانند و هم بعد از انقلاب توانسته اند خط درست را ادامه بدهند.البته عکس آن هم بود.طبق همین فرمایش حضرت آقا عرض می کنم که بسیار افرادی بودند که بانوان بسیار خوبی بودند اما مردانشان همراه آن ها و در یک خط نبودند.آن ها توانستند مردهای خود را برگردانده و با خود همسو و هم جهت کنند.لذا نقش بانوان محترم در انقلاب و جامعه نقش بسیار مهم و حائز اهمیتی است که باید ارج نهاده شود.
آقای اینانلو در پایان صحبت های خود می گوید: انقلاب اسلامی ایران این باور را به منصه ظهور رسانید که زن نه یک ابزار است بلکه اصلی از اصول انسانیت است که نقش حساس و بزرگی را دارد و می تواند بدون اینکه مطامع افراد قرار گیرد در تمامی عرصه ها حضور داشته باشد و الگویی منحصر به فرد در دنیا از زن ارایه نماید.
حضور زنان در عرصه های گوناگون پس از انقلاب و در طول دفاع مقدس بیانگر این واقعیت بوده و هست که زنان بسیاری در جایگاه علمی و سیاسی ، با حفظ اصل و اصالت خود خدمات ارزشمندی را ارائه دادند . زنان در دوران انقلاب اسلامی نقشی ماندگار از خود به جای گذاشتند و به همگان اثبات کردند که شخصیت زن در تبعیت از الگوهای غربی و مدگرایی نیست بلکه چیزی که بر اعتبار و ارزش آنها میافزاید غیرت، فداکاری و آرمانهای دینی است. همچنین نسبت زنان در مشاغل حساس و تخصصی بعد از انقلاب اسلامی افزایش پیدا کرده و نسبت به مردان متخصص بیشتر شده است .آنها در حوزههای آموزش و پرورش فعالیت بیشتری پیدا کردهاند. همچنین مهمترین و اصلیترین نکته حائز اهمیت این است که زنان در پستهای مدیریتی و در ردههای بالا به عنوان نمایندگان مجلس و مشاورین مشغول فعالیت هستند و در پستهایی مانند شهردار، فرماندار، فعالیت سیاسی و اجتماعی نقش بسزایی ایفا میکنند و این رشد زنان در جامعه ایران بعد از انقلاب اسلامی به چشم می خورد.
گفتگو از سید محمد مشکوة الممالک، نقش زنان در انقلاب ، اختصاصی طنین یاس