چگونه می توانیم به نماز علاقمند شویم ؟
ازدید قرآن مهمترین عامل تشویق مسلمانان به اقامه نماز چیست؟

انسان موجودی است که در زندگی خود، خواه ناخواه با اضطرابات و نگرانی هایی روبه روست. گاهی این نگرانی ها برای برخی محدود به مسائل مادی است و گاهی از این حد گذشته و جنبه غیرمادی و معنوی  هم پیدا می کند. این حالت گاهی برخی از انسان ها را چنان به خود مشغول می دارد که تمام عمرشان را در بر می گیرد و با همان حالت از دنیا می روند و در برخی دیگر، مدتی از حیاتشان را اشغال و زمانی سر بلند می کنند که مدت زیادی از عمرشان سپری شده است.اما عده ای از افراد  آگاه با تدبیر خاص جلوی این حالا ت درونی خود را گرفته و ناآرامی درونی خود را آرامش می بخشند. برای همه ما این نکته حائز اهمیت بسیاری است که بدانیم عامل این آرامش چیست و چگونه آن اضطراب به طمانینه تبدیل شده و آرامش تضمین و تامین می گردد. آری خداوند با یک جمله کوتاه و مختصر پاسخ این سوال را داده اند که «بدانید با یاد خدا دلها آرام می گیرد.» اما باید گفت: که این کلام الهی برای بسیاری از افراد حتی تحصیل  کرده های ما شاید مبهم بوده و تفسیر آن روشن نیست.


بخش سوم

چکیده مطلب :

بی‏میلی و بی‏رغبتی و عدم توجه در نمازمعلول عوامل متعددی بود که ذکر شد که به طور خلاصه اهم آن را می توان :الف)نشناختن نماز و اهمیت و سر نهفته در آن. ب) عدم شناخت و توجه کافی نسبت به معبود؛ یعنی هموکه در نماز با او سخن می‏گوییم. ج) اشتغال ذهن وفکر و اندیشه و تعلق قلب به دنیا و مسائل مادی برشمرد اما به راستی راه حلی برای برطرف کردن این عوامل وجود دارد ؟ توجه به چه محسناتی می تواند ما را در راه  علاقمند شدن به اقامه نماز کمک کند ؟

چگونه می‏توان به نماز بیشتر علاقه مند شد  

1- دقت در انجام مقدمات نماز؛ مانند وضوی با معنویت، انجام مستحباتی چون اذان،اقامه و ... 2- گزینش مکان مناسب، دوری ازجاهای شلوغ و پرسروصدا و دوری از هرچه موجب انحراف توجه از خداوند شود.3 – گزینش وقت مناسب و تا آن جا که ممکن است اول وقت خواندن نماز. 4 - تا حد امکان در مسجد و با جماعت نماز خواندن 5 - نماز را با اشتیاق و با طمانینه و با دقت در مفاهیم و معانی آن خواندن. 6عدم توجه به اطراف واطرافیان، در حال ایستاده به مهر نگریستن و در رکوع پایین پا و در تشهد به دامن خود نظر نمودن. 7 - تخلیه دل از حب دنیا وامور دنیوی و آن را مالامال از عشق خداساختن.   8-ضبط قوه خیال. توضیح:پرنده لجام گسیخته خیال چکاوکی است که هر آن بر شاخساری می‏نشیند. لذا همیشه افکارانسان به این طرف و آن طرف متوجه است و قرار و آرامی ندارد اما اگر آدمی با دقت و هوشیاری درکنترل آن بکوشد پس از چند صباحی رام و مطیع شده و به هر سو که اراده شود متوجه می‏گردد.بنابراین انسان باید درنماز از اول با قاطعیت بنا گذارد که تمام توجه خود را به سوی پروردگارمعطوف دارد و هرگاه طایر خیال از چنگ او گریخت بلافاصله آن رابه همان جهت برگرداند. 9 - توجه به عظمت و هیبت پروردگارو فقر وفاقه خود. بدیهی است اگر آدمی بداند با چه بزرگی روبه روست و خود در مقابل او هیچ بلکه عین احتیاج و فقر و فاقه است با تمام وجود و ذهن و اندیشه خاضع می‏گردد. 10 - مطالعه پیرامون کیفیت نمازهای اهل بیت(ع) همچنین مطالعه کتاب‏هایی چون ((آداب الصلوه یا پرواز درملکوت))امام خمینی) و ((اسرارالصلوه)) (میرزا جواد ملکی تبریزی) بسیار نافع است. 11-تمیز بودن بدن و لباس، مسواک زدن دندان و خالی
بودن معده درهنگام نماز نیز از مستحبات و موجب حضور بیشتر قلب است.

بخش چهارم

چکیده :                                                                      

ترغیب و تشویق دیگران به خواندن نماز علاوه براینکه نیاز به بررسی عوامل جلوگیری کننده دارد نیازمند توجه به عوامل روانشناسانه مثل تشویق و تحسین نماز گزار یا کودک در سن بلوغ فکری و دینی نیز هست . اینکه به او بفهمانیم دربرابر کار بی منت او برای پروردگار هم خدایش و هم والدین و مربیانش خوشحال و خشنود هستند و برای اینگونه اعمال او هم حسنات الهی و هم تشویقات مادی صورت می گیرد . حال باید دید خداوند برای ایجاد انگیزه در مسلمانان برای اقامه نماز و وحدت بینشان از چه راههایی وارد عمل شده است؟ پیامبران و امامان ما چگونه مسلمانان را به راه راست هدایت می کردند ؟ آیا تشویق و ترغیب می تواند از راه زبان هم میسر باشد ؟ کدامین انگیزه می تواند بیشترین محرک انسان برای اقامه نماز باشد . رفتن به بهشت ؟ احساس آرامش ؟ ترس از جهنم و عذاب الهی یا محبوب بودن در جامعه اسلامی ؟

ازدید قرآن مهمترین عامل تشویق مسلمانان به اقامه نماز چیست؟
انسان موجودی است که در زندگی خود، خواه ناخواه با اضطرابات و نگرانی هایی روبه روست. گاهی این نگرانی ها برای برخی محدود به مسائل مادی است و گاهی از این حد گذشته و جنبه غیرمادی و معنوی  هم پیدا می کند. این حالت گاهی برخی از انسان ها را چنان به خود مشغول می دارد که تمام عمرشان را در بر می گیرد و با همان حالت از دنیا می روند و در برخی دیگر، مدتی از حیاتشان را اشغال و زمانی سر بلند می کنند که مدت زیادی از عمرشان سپری شده است.اما عده ای از افراد  آگاه با تدبیر خاص جلوی این حالا ت درونی خود را گرفته و ناآرامی درونی خود را آرامش می بخشند. برای همه ما این نکته حائز اهمیت بسیاری است که بدانیم عامل این آرامش چیست و چگونه آن اضطراب به طمانینه تبدیل شده و آرامش تضمین و تامین می گردد. آری خداوند با یک جمله کوتاه و مختصر پاسخ این سوال را داده اند که «بدانید با یاد خدا دلها آرام می گیرد.» اما باید گفت: که این کلام الهی برای بسیاری از افراد حتی تحصیل  کرده های ما شاید مبهم بوده و تفسیر آن روشن نیست.علامه طباطبایی (رحمه الله) صاحب تفسیرارزشمند المیزان درتبیین وتفسیر این آیه می فرمایند:«در این آیه و کلا م الهی تذکر و توجهی برای مردم است که قلب ها را متوجه و متمایل به یاد ذکر او سازند. زیرا هیچ تلا شی و همتی برای انسان در زندگیش نیست مگر برای رسیدن به سعادت و نعمت و هیچ ترسی ندارد مگر ترس از افتادن دربدبختی وسختی وشقاوت وخداوند تنها سبب و یگانه عاملی است که امور خیر در دست اوست و نیزهمه خوبی ها به او برمی گردد واو قادر بر بندگان و ضامن سعادت ایشان است. پس توجه واعتماد و اتصال به او موجب نشاط و شادابی و کمال مطلوب است. پس قلب ها به یاد او از نگرانی ها و اضطرابات مطمئن می شوند و تسکین می یابند.» در روایت آمده است که وقتی این آیه (آیه 28 سوره رعد) نازل شد پیامبر(ص)به اصحابش فرمود آیا می دانید معنی این آیه چیست؟ اصحاب گفتند خدا و رسولش بهترمی دانند. فرمود:«کسی که خدا و رسول او و اصحاب پیامبر را دوست بدارد». و در روایت دیگر دارد که خدا و رسول و اهل بیت و پیروان و شیعیان ما را دوست داشته باشد.ذکر در لغت به معنای حفظ مطالب و معارف آمده با این فرق  که حفظ به معنای به دست آوردن در ابتدای امر گفته می شود و ذکر به ادامه و حاضر داشتن آن. که آن حضور گاهی قلبی است و گاهی قولی و به همین خاطر ذکر را به دو قسم قلبی و زبانی تقسیم کرده اند. و اما مصداق ذکر: برای ذکر افراد و مصادیق زیادی در قرآن و سنت بیان شده است ولی آنچه از فحص و بررسی در آیات و روایات به دست می آید این است که نماز، فرد واقعی ومصداق حقیقی ذکر الهی است چون نماز دستوری است که در همه شرایع و ادیان الهی جزو فرائض و واجبات بوده است وخداوند درقرآن کریم تصریح کرده است که مراد از ذکر الهی، نماز است.    اقم الصلا ه لذکری «نماز را بپا دار تا به یاد من باشی». و در آیه دیگر می فرماید: ولذکرالله اکبر «نماز بزرگترین ذکر الهی است» اینکه نماز را برترین مصداق ذکر خدا یاد کرده  شاید بدین جهت باشد که در حال قیام به نماز، نفس آدمی در اثر توجه به مبدا» اعلی و خالق یکتا از اضطراب درونی دور شده و سختی ها و ناملایمات را از یاد می بردوشاید وجه کمک گرفتن از نماز در آیه استعینوا بالصبر والصلاه «یعنی از صبر و نماز استعانت بجوئید»همین باشد.درتفسیرآیه 91 سوره مبارکه مائده «شیطان می خواهد در میان شما به وسیله شراب و قمار عداوت ایجاد کند و شما را از ذکر خدا و نماز باز دارد آیا خودداری خواهید کرد.» گفته شد که: «به این دلیل خداوند در این آیه نماز را جدای از ذکر خدا اسم برد - با توجه به اینکه نماز هم ذکر خداست - که نماز فرد کامل از ذکر الهی است و خداوند اهتمام بیشتری به امر آن دارد و در روایت صحیح هم وارد شده که نماز پایه و ستون دین است»ونیزاز کلمه «موقوت» در آیه 103 سوره مبارکه نسا» که فرمود: ان الصلا ه کانت علی المومنین موقوتا. «استفاده می کنند که وقت در نماز کنایه از ثبات و تغییرناپذیر بودن این فریضه الهی است یعنی نماز یک فریضه ثابتی است که درهیچ حال ساقط نمی شود و هرگز تبدیل به چیز دیگر نمی گردد آنطور که مثلا  روزه در مقام اضطرار تبدیل به فدیه می شود.» بنابراین کمترین تردید در این مطلب روا نیست که یاد خدا آرام بخش دلها از همه یاس ها و ناآرامی ها بوده و نماز روشن ترین مصداق و فرد اکمل از ذکر الهی است.

نتیجه گیری:  اینکه نماز  تنها عامل بازدارنده از همه لغزش ها و تنها تکیه گاه امن و مامن مستحکم برای انسان ها خصوصا جوانان است که هرگز نفس خویش را از افتادن در مهلکه حوادث مصون نمی بینند و شاید به همین سبب باشد که در کتاب آسمانی قرآن کمتر عبادتی چون نماز مورد اهمیت قرار گرفته است تا آنجا که حدود صد و چهارده مورد این کلمه در قرآن به کار رفته و در پانزده مورد امر به آن شده است

بخش پنجم

چکیده مطلب:
در این بخش می خواهیم بدانیم چه کنیم تا جوانان و دانش آموزان ما بخصوص دختر خانم ها که زودتر از پسرها به تکلیف شرعی می رسند به خواندن نماز علاقمند شوند اگر چه با بررسی راه ها جلوگیری کننده از این اتفاق به موانع دست یافتیم و باید آن ها را از پیش رو برداریم .
می خواهیم بدانیم نقش مدارس و معلمان پرورشی در ایجاد انگیزه برای دانش آموزان چقدر است ؟
نقش والدین در احساس مسئولیت کودکان برای اقامه نماز چیست ؟
و بلاخره جامعه به چه میزان در ایجاد باور دینی و استحکام آن در ضمیر کودکان نقش ایفا می کند.
اولیاء مدرسه و جامعه صوتی و تصویری در احیاء و ارتقاء‌ باورهای دینی فرزندان ما  به چه میزان مؤثر هستند ؟
مدرسه:به عنوان کانون علم و فرهنگ و مرکزی جهت رشد و ارتقاء کودکان ، دانش آموزان را از سن هفت سالگی در خود می پذیرد. سنی که بنابر آیات و روایات کودکان در آن باید فرمانپذیر شدن را بیاموزند.سنی که هرچه کودک ما می آموزد چون حک شدن تصاویر و لغات بر سنگ پایدار خواهد بود و صد البته که علوم مختلف تجربی و ریاضی ودینی در این روند یادگیری با هم مغایرتی ندارند . مدرسه در ایجاد انگیزه ی دریادگیری و علاقمنندی به علوم مختلف دینی و تجربی باید از این پتانسیل استفاده کرده و با برپایی نمازهای جماعت و شرکت کادر آموزشی و پرورشی نماز را هر چه باشکوه تر اقامه کند و حتی می تواند در بین دو نماز با ارائه گزارشی از حضور دانش آموزان ساعی در صف نماز و تشویق آنها با ایجاد انگیزه رقابت در امور معنوی در احیاء فریضه نماز گام های مؤثری بردارد . همچنین اجرای نمایشات مذهبی ،‌ مسابقات قرآنی ،‌ تشکیل گروه های سرود و تواشیح و قرار دادن برخی از تسحیلات برای اعضای این گروه سایرین را نیز به پیوستن به گروه های مذهبی علاقمند سازند.
معلم:  به عنوان مادر کودکان ،ساعتی از روز را که بیشترین قدرت یادگیری ذهنی فرد در آن است  با عاطفه مادری،‌عشق به آموزش و تجربه برخورد با هر نوع نگاه کودکانه  با دانش آموزان می گذراند . دانش آموزانی که گاها دیده ایم حرف معلم را حکم و حکم او را لازم الجرا می دانند همانگونه که علاقمند به گرفتن نمره خوب علمی از معلم خود هستند و دوست ندارند او را ناراحت و عصانی کنند به همان میزان هم اگر بدانند که توجه به مسائل دینی مانند نماز و روزه و صدقه دادن و دروغ نگفتن ومهربانی با دوستان حکم اوست و تمرد از آن باعث ناراحتی و دلخوری معلمی می شود که از جان ودل دوستش دارند پس به اجرای به موقع آن توجه و همت می کنند .
دانش آموز:کودکی که بیش از ده سال سن ندارد هر کاری را با شیطنت دوست دارد بازی در ورند یادگیری او بسیار مهم است اگر بداند هنگامه اذان می تواند برای رسیدن به وضو خانه مسابقه بدهد و بدود اگر آنقدر آزاد باشد که در هنگام وضو گرفتن آب بازی کرده و دوستان خود را خیس کند و بخندد ساعت نماز برایش ساعتی شاد و دلخواسته می شود .دانش آموزی که مادرش صبح زود با وسواس مادرانه تمیز ترین لباس مدرسه را به او می پوشاند و میوه شسته و دستمال و لیوان شخصی برایش می گذارد اگر بداند برای نماز به مکانی تمیز می رود که از بوی کفش و جوراب خبری نیست وسجاده سفید و چادر گل گلی منتظرش است و مهربان ترین معلم برایش عطر یاس و گلاب می آورد نماز خانه را از دکه ی اغذیه فروشی مدرسه بیشتر دوست می دارد . اگر برای دانش آموز روحانی جوان مرتب ،‌شیک پوش با صدای مهربانی بیاورند که خودش جلوی درب نمازخانه به آنها خوش آمد بگوید به عشق سلام دادن به روحانی مهربان که گاه آبنباتی به دختران باهوش و نماز گزاران همیشگی می دهد در صف اول نماز جماعت می نشینند.
تلویزیون : به عنوان رسانه ملی نه تنها کودکان و نوجوانان بلکه تمام اقشار مملکت اسلامی را تحت کنترل خود دارد . فرایندی که نه تنها در جامعه اسلامی ما رخ می دهد بلکه قانونی اثبات شده در کل دنیا است . در خصوص مسائل دینی و نماد سازی انسان خوب وبد در کاراکترهای تلویزیونی می توانیم به این نکته اشاره کنیم که باید انسان های خوب در سکانس های مساجد و یا در حال راز ونیاز با خداوند دیده شوند ما نباید اینگونه برای جامعه جا بیاندازیم که هر وقت مشکلی داریم باید روی سجاده بنشینیم یا در امامزاده ها گریه کنیم . باید به جامعه یاد داد که سجاده جای تشکر هم است و امامزاده ها همیشه مکانی برای گریه نیستند بلکه می توانند مکانی برای حرف های قشنگ و دوستانه و گروه های علمی هم باشد .
انسان بد را نباید با سیگار نشان داد چرا که پدران خیلی از کودکان ما سیگار مصرف می کنند اما اگر انسان بد را دور از مسجد و فراری از نماز و بی توجه به کارهای معنوی نشان دهیم او می  فهمد که نماز نخواندن او را به کارهای ناشایست می کشاند حتی به نظر من نباید افراد حیله گر را حتی نمایشی در مساجد نشان داد .

نتیجه گیری :برای ایجاد انگیزه در دانش آموزان و اقشار مختلف جامعه علاوه برآگاهی های دینی و انگیزه های اجتماعی و فردی نیازمند آموزش های مختلف از طریق گروه دوستان ،‌مدرسه ،‌ کتابهای غیر درسی و رادیو تلویزیون هستیم تا بتوانیم با نهادینه کردن عشق به خداوند و انجام تکالیف مذهبی جامعه ای سالم داشته باشیم .