زنان حاضر در کربلا قدرت نرم قیام عاشورا

در لحظه لحظه حادثة آن ساعات پر التهاب می توان عطر خوش غیرت، آزادگی، شجاعت، شهادت طلبی، بزرگی مقام زن، همدوش بود مرد و زن و… را در رفتار بانوان حرم حسینی و خیام نظاره کرد. به گونه ای که می توان گفت: در این واقعه لشکریان حسین بن علی (ع) همزمان قدرت نرم را در خیام و جنگ سخت را در میدان مبارزه با انگیزه هایی متعالی به منصه ظهور رسانیده بودند. از یک طرف مردان در عرصه جنگ سخت به نبرد پرداختند و به شهادت رسیدند، و از طرف دیگر این زنان بودند که در عزیمت مردانشان و تحمل سختی ها در کوران حوادث صبر را معنا بخشیده و در اسارت هم پیام عاشورائیان را به جهانیان ابلاغ کردند و قهرمان جنگ نرم شدند.

اگر چه نمی توان مدعی این شد که منظور از نقش زنان در حادثة عاشورا، تکلیف و مشارکت زنان در جهاد بوده است اما در جریان عاشورا و حوادث بعد از آن زنان به ویژه حضرت زینب (س)  نشان دادند «زن می‏تواند با قدرت بی بدیل در جریان سازی بیداری اسلامی، هموار کردن مسیر جهاد برای مرد، ایجاد شور و انگیزه دفاع از اسلام، تحمل سخت ترین فشارهای روحی و اقتصادی، مدیریت بحران در نبود مردان، حفظ ارزش های اسلامی و اخلاقی، خطیبه خوانی و روشنگری سیاسی و اجتماعی، ادامه مبارزه با باطل در قالب روایتگری و کنار زدن نقاب از چهره دشمن و حتی دست به اسلحه بردن و جنگیدن با دشمنان نظام... سربازی جان برکف در خطوط مقدم و یا عرصه های پشت جبهه باشد و بزرگترین حماسه ها را خلق کند.» از این رو، حادثة عاشورا فرصتی بود تا  قدرت، عظمت و جایگاه بلند زن در دفاع از اسلام و ولایت به تصویر کشیده شود.



                 
 

قیام ایا عبدالله الحسین (ع) و عاشورا به عنوان واقعه ای که ظرفیت های انسانی و شخصی خیلی از خالقان حماسه اش را به بهترین وجه به فعلیت رساند؛ می تواند  زمینه خوبی برای شناخت زن و ابعاد وجود او باشد. چرا که در این سفر بیش از 15 بانو در کاروان امام حسین (ع) حضور داشتند که هر کدام الگویی بی نظیر برای زن مسلمان ایرانی محسوب می شوند،‌الگویی که زن مسلمان را الگوی سوم زنان جهان می کند.

اگرچه قرن هاست که تاریخدانان، تحلیلگران، مفسران و اسلام شناسان با زبان ها و قلم های مختلف سعی در تبیین نقش یکایک افراد حاضر در صحرای نینوا را دارند اما به راستی اعجاز قهرمانان این حماسه بی نظیر در بزرگی روح، قدرت ایمان و نگاه متقاوت آنها به زندگی و مرگ است که جای سخن را باز نگه می دارد؛ نگاهی که از بصیرت و بصیرتی که از دشمن شناسی و دشمن شناسی که از ولایتمداری و ولایتمداری که از شناخت امام زمان آنها سرچشمه می گیرد.

بنابر قول تاریخ، از بین شهدای ظهر عاشورا، مادران 8 تن از شهدا در کربلا حضور داشتند و شاهد شهادت فرزندانشان بودند. بانوانی چون رباب مادر علی اصغر، حضرت زینب، مادرعون بن عبدالله بن جعفر، رمله مادر قاسم بن الحسن (ع)،بنت شلیل الجلیلیه مادر عبدالله بن الحسن، رقیه بنت علی (ع) مادر عبدالله بن مسلم، عبده بنت عمرو بن جناده مادر محمد بن ابی سعید بن عقیل، ام وهب مادر عبدالله بن وهب الکلبی و همچنین بر اساس برخی روایات، لیلا، مادر علی اکبر(ع) که البته حضور ایشان در کربلا ثابت نشده است .

شهید مطهری در مورد حادثه عاشورا می‏نویسد: «تاریخ کربلا یک تاریخ و حادثة مذکر و مؤنث است؛ حادثه‏ای است که مرد و زن هر دو در آن نقش دارند..».

آری در لحظه لحظه آن ساعات پر التهاب می توان عطر خوش غیرت، آزادگی، شجاعت، شهادت طلبی، بزرگی مقام زن، همدوش بود مرد و زن و… را در رفتار بانوان حرم حسینی و خیام نظاره کرد. به گونه ای که می توان گفت: در این واقعه لشکریان حسین بن علی (ع) همزمان قدرت نرم را در خیام و جنگ سخت را در میدان مبارزه با انگیزه هایی متعالی به منصه ظهور رسانیده بودند. از یک طرف مردان در عرصه مبارزه به نبرد پرداختند و به شهادت رسیدند، و از طرف دیگر این زنان بودند که در عزیمت مردانشان و تحمل سختی ها در کوران حوادث صبر را معنا بخشیده و در اسارت هم پیام عاشورائیان را به جهانیان ابلاغ کردند.

اگر چه به طور قطع، نمی توان مدعی این شد که منظور از نقش زنان در حادثه عاشورا، تکلیف و مشارکت زنان در جهاد بوده است اما در جریان عاشورا و حوادث بعد از آن زنان به ویژه حضرت زینب (س)  نشان دادند «زن می‏تواند با قدرت بی بدیل در جریان سازی بیداری اسلامی، هموار کردن مسیر جهاد برای مرد، ایجاد شور و انگیزه دفاع از اسلام، تحمل سخت ترین فشارهای روحی و اقتصادی، مدیریت بحران در نبود مردان، حفظ ارزش های اسلامی و اخلاقی، خطبه خوانی و روشنگری سیاسی و اجتماعی، ادامه مبارزه با باطل در قالب روایتگری و کنار زدن نقاب از چهره دشمن و حتی دست به اسلحه بردن و جنگیدن با دشمنان نظام... سربازی جان برکف در خطوط مقدم و یا عرصه های پشت جبهه باشد و بزرگترین حماسه ها را خلق کند.» از این رو، حادثة عاشورا فرصتی بود تا  قدرت، عظمت و جایگاه بلند زن در دفاع از اسلام و ولایت به تصویر کشیده شود.

شاهد بر این ادعا می توان به نقش همسر جناب زهیر در عرصه ایجاد انقلاب و بیداری اسلامی در وی ، مادر و همسر جناب وهب و بانوی حضرت زینب (س) و مادر قاسم بن حسن (ع) و علی اصغر (ع)  اشاره کرد.

زنان در حادثه عاشورا اثبات کردند برای حضور در جامعه حتی در بحرانی ترین شرایط  با بصیرت وارد عمل شده و ناخودآگاه و یا ناآگاهانه نقشی را بر عهده نمی گیرند و این از قدرت معنوی زنان است. زن در مکتب عاشورا، زنی مصمم، آگاه، صاحب اختیار و با اندیشه متفاوت نسبت به سایر زنان است. زن در این نگاه متعالی که بر گرفته از دریچه اسلام است فردی منزوی و مهجور، زنی از لحاظ درک و تفکر متکی به مرد نیست بلکه مادر، همسر، دختری است که مرز بین زن عاشورایی و زن  غیر عاشورایی را معنا می بخشد.

او در این تعریف « قدرت نرم نظام است» قدرتی که آب حیات آن از ایمان، معرفت به امام زمان، بصیرت و شجاعت سرچشمه می گیرد.

زنان حاضر در صحنه کربلا، الگوی فرا زمانی و مکانی زن هستند. چشمه ساری از مؤلفه های چرایی و چگونگی حضور زن در میادین خانوادگی ، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی. زنان بخصوص زنان مسلمان با بازخوانی و مشق کردن سبک زندگی و منش زنان حاضر در کربلا گنجینه ای ارزشمند از نوع تربیت فرزند عاشورایی ،سبک عاشورایی رفتار با همسر، حفظ عفت و حجاب عاشورایی، غیرتمندی عاشورایی و روایتگری عاشورایی، ایثار عاشورایی ... را برای خود و نسل های بعد خود حفظ می کنند. چرا که زن مسلمان باید الگوی سومی برای سایر زنان جهان اسلام باشد و این الگو نامی برازنده تر از "زن عاشورایی" نمی تواند داشته باشد که آیینه تمام نمای مفاهیم متعالی است.

زنان انقلابی، زنان مبارز، زنان ارتشی و پاسدار، زنان شهادت طلب، شهدای زن، زنان ایثارگر، بهیاران و پرستاران عرصه دفاع مقدس، زنان راوی و نویسنده، مادران و همسران شهدا، فرزندان شهدا و .... هر کدام از این زنان اگر پرچم زینبی در دست داشته باشند و در مکتب حسینی درس بخوانند در معنای وسیع "الگوی سوم زن" جای می گیرند.

اما الگوی سوم در دنیایی که ابررسانه ها با زایش فرهنگ های بی اصل و ریشه  سعی دارند  مسیر روشن او را به قهقرای دنیازدگی پیش ببرند، کاری سخت در پیش دارد! چرا که علاوه بر حفظ الگوهای اصیل اولیه باید زیر ساخت های وجودی خود را نیز برای قبولانده شدن به عنوان الگو فراهم سازد و این امر میسر نخواهد شد مگر با زنده نگه داشتن محرم و صفر چرا که محرم و صفر است که اسلام را - اعم از زن مسلمان و مرد مسلمان – را زنده نگه می دارد.

انتهای پیام /