امر به معروف و نهی از منکر برای جامعه اسلامی درست مصداق این جمله « پیشگیری بهتر از درمان است» عمل می کند .

این جمله بین المللی – پیشگیری بهتر از درمان است - در قالب تابلو نوشته های زیبا در بیشتر مراکز درمانی چه در بخشی های خصوصی و چه در بخش های دولتی دیده و از زبان عام و خاص شنیده می شود.

حال اگر جامعه را به کالبد انسانی و منکرات را به عوامل بیماری زا و خطرناک برای سلامتی این پیکره بزرگ و قدرتمند، تشبیه کنیم؛‌ عملکرد امر به معروف و نهی از منکر را در پیشگیری از ناهنجارها و عوارض آن در سطح جامعه درک خواهیم کرد.

در واقع می توان گفت: امر به معروف و نهی از منکر از بروز و مزمن شدن منکرات در جامعه و پدیدار شدن عوارض نامبارک و خطرناک فرهنگی،‌اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و حتی خانوادگی و فردی جلوگیری می کند.

امر به معروف و نهی از منکر مختص یک طایفه یا یک ملت نیست. این جهاد بزرگ اجتماعی در واقع برای نوع بشر در هر آیین و هر زبان می تواند سازنده محیطی سالم بر اساس نظریه «‌ نظارت عمومی چهره به چهره  »‌ باشد اما برای فرد مسلمان امر به معروف و نهی از منکر خارج از یک وظیفه اجتماعی ،‌فریضه ای دینی و امانتی ا لهی است.

بر این اساس هر چقدر که عشق و علاقه یک فرد به ایدئولوژی و دینش بیشتر باشد و  هر اندازه که میزان علاقه او  به محیط پیرامون و جامعه اش بیشتر باشد در اجرای این فریضه الهی مصر تر  و با انگیزه تر عمل می کند.  

امر به معروف و نهی از منکر تابلویی است که هر کس در کنار آن می ایستد معلمی دلسوز می شود و جامعه هم کلاس درسی که با آگاهی دادن به خیر و خوبی ، شر و بدی را بی سر و صدا رفع و دفع می کند.

امر به معروف کردن و توجه دیگران را به خوبی ها و شایستگی های یک کار خیر جلب کردن باعث ایجاد انگیزه و تشویق برای عاملان به خوبی می شود و بصورت غیر مستقیم و حتی مستقیم آنها را اسوه و در سطح جامعه تقدیر می کند.

نهی از منکر در خفا درست شبیه ترنم زیبایی می ماند که آهسته آهسته در گوش خوابزده ای می خواند تا میل برخواستن از خواب را چنان بر او مستولی کند که چشمانش را نه تنها باز که در نور خورشید بشوید!‌ حال به همان اندازه که نیاز است خواب رفته ای ، خواب آلود و بعد خوابزده و بعد بیدار و سپس هوشیار شود باید در انجام این حرکت از خود صبر نشان داد.

آمر به معروف و ناهی از منکر مانند پزشکی است که باید آنتی منکر ها را به کالبد جامعه تزریق کند و ویتامین های معروف را جایگیزن آن نماید تا جای خالی میکروب یا ویروس منکراتی را منکری دیگر پر نکند و معروفات جای آنها بنشینند.

پس اگر جسم بشر برای درمان هر نوع دردی به سراغ پزشکی متخصص می رود ، برای درمان دردهای پیکره جامعه نیز باید به سراغ کارشناس متخصص در آن زمینه رفت .

امر به معروف و نهی ازمنکر کاری علمی و عملی است نه حسی و دلی که آزمون خطا در آن جواب خوبی نخواهد داد !

برای اینکه در امر به معروف و نهی از منکر موفق عمل کنیم باید چند نکته برگرفته از قرآن کریم را همیشه مرد نظر داشته باشیم :

حضرت ابراهیم عمویی داشت بت پرست . وی برای نهی کردن عمویش از کفر بت پرستی و امر کردنش به پرستیدن خدای یگانه به او گفت: این مجسمه هایی که شما پایبند عبادت آنها شده اید ، چه معنا دارد؟«قال لابیه و قومه ما هذه التماثیل التی انتم لها عاکفون» ^{( سوره انبیاء آیه 52)}

از این بیان بسیار کوتاه به چند اصل مهم در امر به معروف و نهی از منکر پی می بریم: 

1) کسیکه امر به معروف می کند باید از رشد و کفایت خاصی برخوردار باشد

2) در امر و نهی شرط سنی وجود ندارد. « قال لابیه»

3) نهی از منکر رااز نزدیکان شروع کنیم. « قال لابیه»

4) در نهی از منکر ابتدا از منکرات بزرگ شروع کنیم.« ما هذه التماثیل»

5) در امر و نهی، مردم را به کرامت و شخصیت خودشان متوجه کنیم.« انتم لها عاکفون»

6) در نهی از منکر، گاهی باید یک نفر در برابر گروهی قرار گیرد.« لابیه و قومه»

7) در امر و نهی با شیوه سوال، وجدانها را بیدارکنیم. « ما هذه التماثیل»

8) در امر به معروف و نهی از منکر قاطعیت و صراحت داشته باشیم. « انتم و ابائکم»

... و در پایان شاید زیبا باشد که بدانیم که امر به معروف و نهی از منکر فقط مخصوص انسان نیست و هشدا و اخطار در برابر خطرها و انحرافات حتی در قرآن کریم از زبان حیوانات نیز نقل شده است آنجا که سوره نمل وقتی لشکر حضرت سلیمان در حال حرکت بود مورچه به سایر مورچگان گفت: به لانه های خود بروید تا پایمال نشوید.

همچنین در سور نمل هنگامی که هدهد متوجه انحراف و کفر مردم سرزمین سبا شد که خورشید می پرستیدند نزد حضرت سلیمان آمد و از این انحرافات شکایت کرد.

پس امر به معروف و نهی از منکر ریشه در فطرت و ذات مخلوفات عالم دارد .

انتهای پیام/