رفتار والدین در کودکی و انتخاب روش های تربیتی در سلامت بزرگسالی، نقش بسزایی دارد/ خطرناک ترین مسئله تربیتی فرزندان،تعارض والدین در انتخاب الگوی تربیتی
امروزه مهم ترین مسئله خانواده ها در تربیت فرزندان تعارض در انتخاب الگوی تربیتی از سوی مادر و پدر است؛ اظهار داشت: پدر و مادر ارکان تشکیل دهنده خانواده هستند از این رو همسویی و عم عقیده بودن آنان در انتخاب الگوی تربیتی و پرورش فرزندان، تعارض در رفتار فرزندان را به حداقل می رساند و امید به آینده درخشان را در ذهن آنان جاسازی می کند.
گفت و گو: منیره غلامی توکلی
حامد قربانی روانشناس و پژوهشگر مسائل تربیتی خانواده در گفت و گو با خبرنگار طنین یاس با اشاره به اینکه خانواده، نخستین و مهم ترین محیطی است که شخصیت و نحوه شکل گیری رفتار فرزندان در آن پایه ریزی می شود گفت: اساسی ترین دوران رشد شخصیتی و حتی جسمانی هر انسان در دوره کودکی اوست،از این رو طی کردن مناسب و سالم دوران کودکی هر فرد می تواند تضمین کننده رشد تکامل وی در مراحل بعدی زندگی است.
وی در تعریف کارکردهای خانواده گفت: خانواده عامل انتقال فرهنگ و تمدن، عامل سلامت اخلاق، شرافت، روان و جسم، کانون ارتباط اجتماعی و رضایتمندی از زندگی یا اختلال و انحراف در افراد است.
این کارشناس مسائل تربیتی خانواده را زمینه ساز امیدواری، نشاط، پویایی و خلاقیت، رشد اعتماد به نفس فرزندان دانست و تأکید کرد: مهم ترین نقش خانواده ایجاد بستری مناسب برای ظهور و بروز استعدادهای کودکان و پایه ریزی اجتماع سالم و مستحکم است.
وی در ادامه با بیان اینکه امروزه مهم ترین مسئله خانواده ها در تربیت فرزندان تعارض در انتخاب الگوی تربیتی از سوی مادر و پدر است؛ اظهار داشت: پدر و مادر ارکان تشکیل دهنده خانواده هستند از این رو همسویی و عم عقیده بودن آنان در انتخاب الگوی تربیتی و پرورش فرزندان، تعارض در رفتار فرزندان را به حداقل می رساند و امید به آینده درخشان را در ذهن آنان جاسازی می کند.
این کارشناس مسائل تربیتی خانواده هدف از پرورش فرزندان را آماده سازی آنها برای ورود به جامعه و در دست گرفتن عرصه های مختلف اجتماعی دانست و تصریح کرد: دلیل رفتار والدین در دوران کودکی و انتخاب روش های تربیتی آنان در سلامت بزرگسالی فرزندان، نقش بسزایی دارد.
قربانی انتخاب روش های تربیتی از سوی خانواده را متأثر و منطبق با آرمان ها و ارزش های موجود در آن خانواده و سطح کلان جامعه دانست و افزود: خانواده ها را بر اساس روش تربیتی فرزندان می توان به خانواده های مستبد، مداراگر،آزادمنش و اقتضای تقسیم کرد.
وی بدترین نوع تربیتی خانواده را خانواده مستبد دانست و گفت در این نوع روش که هنوز هم در برخی از خانواده ها به ویژه در روستاها و شهرهای کوچک با آن روبرو هستیم.
این کارشناس روانشناسی، رفتار سخت و بی روح با کودکان و عدم مشارکت فرزندان در تصمیم گیری ها و اجرای بی چون و چرای دستورات والدین بدون در نظر گرفتن شرایط و علایق فرزندان، تلاش والدین برای حفظ سلطه خود بر اعضای خانواده از ویژگی های خانواده مستبد برشمرد که بچه ها را با شخصیتی حقیر و فاقد اعتماد به نفس و دارای افکای منفی که توان نشان دادن استعداد خود را ندارند و از رشد اجتماعی پایینی برخوردار هستند بار می آورد.
وی با اشاره به اینکه هر یک از روش های تربیتی در خانواده ها دارای نقاط قوت و ضعف است گفت: در روش مداراگر با توجه به تسلیم بودن خانواده ها در برابر خواسته های کودکان و توجه بی حد به فرزندان شاهد پرورش کودکانی هستیم که مسئولیت پذیر نبوده و وابستگی شدید به والدین دارند و احترام گذاشتن به بزرگ تر وبرقراری ارتباط درست اجتماعی را بلد نیاموخته اند.
وی روابط صمیمی وسالم بین والدین و فرزندان، نظارت و کنترل دقیق و منطقی بر رفتارهای فرزندان، تکریم کودکان، امر و نهی منطقی والدین بر فرزندان، اجازه اظهار نظر و تصمیم گیری به فرزندان را از مهم ترین ویژگی های خانواده آزادمنش نام برد و گفت: فرزندان این گروه از خانواده ها با نشاط ، دارای اعتماد به نفس، خلاق، حرف شنو از بزرگ تر و دارای رفتاری معتدل هستند که همه چیز را به صورت ایده آل دیده و تنبیه در نزد آنان مجاز نبوده و آن را درک نکرده اند.
این کارشناس مسائل تربیتی روش تربیتی اقتضای را بر مدار تلفیقی از مثلث توجه به زمان، مکان و فرد متربی عنوان کرد و گفت: در این روش که می توان آن را نزدیک ترین سبک آموزه های دینی دانست حریم همه افراد خانواده حفظ شده همه اجازه دارند در مدیریت خانواده و امر و نهی بصورت استدلالی و منطقی دخالت کنند، و تفریح و تنبیه و تشویق به صورت درست برای تربیت فرزندان اجرا می شود.
وی ویژگی های فرزندان این خانواده را توانایی در تعامل مثبت و سازنده در جامعه، رشد عاطفی و زیستی و اجتماعی مناسبت و برخوردای از صدافت و صمیمیت و هم اندیشی در تصمیم گیری ، دوستی بین فرزندان و والدین ، نشاط ، امید به زندگی ، خوش اخلاقی و پویایی و خلاقیت برشمرد.
قربانی در پایان آگاهی والدین از روش های تربیتی و انضباطی و به کارگیری درست این عوامل را در تربیت فرزندان مهم خواند و گفت: مهم ترین عوامل مؤثر بر تربیت کودکان را آگاهی والدین نسبت به ویژگی های سنی و نیازهای کودک، تعداد فرزندان، توجه به تفاوت های فردی فرزندان، هم راستایی تربیت خانه و مدرسه و برنامه های صدا و سیما، استفاده از الگوی های دینی و ملی برشمرد .
وی در پایان خاطر نشان کرد: ویژگی ها و حالات روحی و روانی مادر در دوران بارداری وعامل وراثت نیز می تواند از عوامل غیر محیطی بر تربیت فرزندان باشد همان گونه که جابه جایی ، مهاجرت و تغییرات سریع فرهنگی و ارتباطی بر تربیت آنها به عنوان عوامل محیطی تأثیرگذار است.
انتهای پیام/ ت
