نگاهی به زندگی شهید فوزیه شیردل 

به یاد فرشته دفتر نقاشی کودکی ام 

وقتی کودکی بیش نبودم؛ بارها و بارها آسمان آبی را با مداد رنگی نقاشی کرده ام ؛ ابر، خورشید و پرستو ... عناصر نقاشی من بودند و چقدر ذوق می کردم؛ وقتی دسته ای از آنها  به سوی آسمان برگه ام اوج می گرفتند و آخرینشان مثل نقطه ای کوچک در کنار خورشید قرار می گرفت . 

وقتی برای اولین بار سعی کردم فرشته ای به نقاشی ام اضافه کنم او را روی زمین میان  دشتی از گل کشیدم ؛  با لباسی سپید سپید؛ با تاجی طلایی تر از خورشید ... فرشته ام دوبال داشت و لبخندی بر لبانش او را زیبا کرده بود ... 

در صفحه نقاشی ام الاکلنگ و تاپی هم برای بازی ها و دل مشغولی های کودکانه می کشیدم و بچه هایی که چشم انتظار نگاه فرشته دست به دعا برداشته بودند. 

حال که قد کشیده ام و دفتر سفید نقاشی ام برگ هایش ته کشیده است و با کاغذهای خط دار و  واژه های سیاه و آبی نقش بسته با جوهر ، سر و کار دارم دل برای آن دوران تنگ تنگ است. 

اما مغلوب دنیای خاکستری بزرگسالی نمی شوم . اینبار قصد دارم فرشته ای را در میان صفحه سفید کاغذ با همین واژه ها ترسیم کنم که سپید می پوشید ، بچه ها را دوست داشت و در دل آسمان با دو بال شجاعت و بصیرت به لاله های دشت ایثار و شهادت پیوست .

می خواهم درباره "فوزیه شیردل" بنویسم. دختری از  دیار  کرمانشاه که به راستی چون اسمش شیر زنی رستگار شده است.

پرستارها هم فرشته اند ! 

فرشته مطلب من در دومین برج از فصل زیبای بهار، پا به عرصه خاکی گذاشت و چشم مهربانش را به روی دنیا باز کرد. باز کردنی که تمام  لطایف و خصایل آسمانی ها را با خود به همراه داشت.
نامش را " فوزیه  " گذاشتند؛ سومین دختر خانواده  که هر چه بزرگ تر می شد، در دل ها جای بیشتری باز می کرد. از همان دوران کودکی برای دیگران مخصوصا کوچک تر ها و ضعفا  دل می سوزاند و احترامشان را نگه می داشت. شجاع بود و در قلب کوچکش، دنیایی از معرفت و ایثار بنا کرده بود. شاید همین ویژگی ها او را به شغل پزشکی و لباس سپید آن علاقمند کرده بود.
فوزیه، سال های دبستان و راهنمایی را با وفقیت  پشت سر گذاشت تا اینکه سال اول دبیرستان مجبور به ترک تحصیل شد و آرزویش را که همان کمک به درمان بیماران و رنج دیدگان بود در لباس بهیاری اعضای هلال احمر جامه عمل پوشاند. چند وقتی بعد او به عنوان بهیار در بیمارستان کرمانشاه مشغول به کار شد و بعد از گذراندن دوره کارآموزی به پاوه رفت .
او حالا به راستی فرشته ای سپید پوش شده بود که بیماران  را بسیار دوست داشت، کودکان را نوازش می کرد و پای درد و دل بیماران می نشست، از باغچه برایشان گل می چید و گاهی هم هزینه درمانشان را حساب می کرد . 

او دل خدمه بیمارستان را چنان بدست آورده بود که همگی دوستش داشتند، چرا که هرگز به کسی دستور نمی داد. او معتقد بود «کاری را که خودم می‌توانم انجام بدهم، از کسی نمی‌خواهم! مستخدم هم بنده خدا است. چرا باید او کار من را انجام بدهد!»
مهربانی و خون گرمی ذاتی اش او را در شاد کردن دل دیگران موفق کرده بود ! با شادی دیگران شاد بود؛ شاید برای همین همیشه لبخندی بر لب داشت ! دل کسی را نمی شکست .
بعد از ازدواج دو خواهر بزرگترش او مسئولیت بیشتری در خانه پیدا کرده بود ، همدم و کمک حال مادر و پدر پیرش شده بود. درآمدش را  نصف کرده بود بخشی را در خانه و بخشی را برای مستمندان خرج می کرد. برای اقامه نماز اول وقت همیشه داد سخن داشت و روزه های مستحبی اش ترک نمی شد. 

شجاعتی نستوه در قلبی زنانه 

در سال های آخر عمر رژیم پهلوی علاقمندی اش را به راه امام و انقلاب با شجاعت تمام اعلام می کرد . تصویری از امام را به اتاقش زده بود و در جواب نگرانی های دوستانش که می گفتند: «فوزیه! اگر ضد انقلاب‌ها بو ببرند که این عکس را توی اتاقت زده‌ای، حساب همه‌مان را می‌رسند.» می‌خندیدند: «ضد انقلاب هیچ غلطی نمی‌تواند بکند.» به قول یکی از هکارانش  
"ایران خانمحمدی "رفتارش مردانه ! در قلبش روحی زنانه حاکم بود. در بیمارستان به صدای بلند اعلام می‌کرد که من پیرو خط امام هستم. آن زمان، همه از ناجوانمردی و جمله‌های وحشیانه‌دموکرات‌ها و ضد انقلاب‌ها می‌ترسیدند؛ ولی فوزیه دل شیر داشت. از دیدن فقر و مشکلات دیگران رنج می‌برد و تا جایی که از دستش برمی‌آمد، برای دیگران کار می‌کرد و به فکر آن‌ها بود.»» 

آری ! او روحی زیبا داشت که همه چیز را به قشنگی سادگی می دید به دور از تصنع و تکلف که دوستی ها را از رنگ بیرنگ صدافت دور می کند. او  در حرف زدنش، پذیرایی از مهمانانش، لباس پوشیدنش در عین شیک رفتار کردن معتقد بود: « سادگی بهتر از هرچیز است. تصنع و تکلف، دوستی را از بین می‌برد» 

  "فوزیه" سه سال در پاوه، بهیار بود. در سال 1357 با پیروزی انقلاب اسلامی، به خاطر حمایت از انقلاب، بارها با رئیس بیمارستان درگیر شد. .....برای چنین دختر شجاعی، آغاز گام برداشتن در راهی بود که عاشقانه رهبری اش را، اهدافش را دوست داشت؛ جذبه ای داشت که باعث شده بود از گلوله های سربی دشمنانش، از کین نامردان منافق اش  نهراسد. 

بیمارستان قدس راهی بسوی آسمان 

سال 58، پاوه در چنگال منافقین و حزب خلق گرفتار بود . دکتر چمران مرد آن سال روزها در  مرداد ماه دستور خالی کردن بیمارستان قدس پاوه را داده بود اما فوزیه و دوستانش تا تخلیه کامل بیمارستان دست نگه داشته بودند. خطرات آن روز بخوبی در یاد همکاران و دوستان فوزیه نقش بسته و ماندگار شده است : 

  «دکتر چمران گفته بود که زنان از بیمارستان بروند و فقط مردان پزشک و بهیار و پرستار بمانند. نمی‌خواست زنان اسیر شوند و مشکلی برایشان پیش بیاید.»

پرستار وارد اتاق شد و داد زد: بدوئید، مجروحا را ببرید بیرون و ناگهان تعجب کرد و گفت " وا فوزیه تو هنوز اینجایی  بیمارستان توی محاصره  است ، این همه کشته و مجروح دادیم عجله کن .

عذرا با کنایه گفت: فوزیه خانم حالا که داری خودت را برای مهمانی آماده  میکنی لطف فرموده چند تا از این خرماها را هم نوش جان بفرمائید چون معلوم نیست این محاصره چند روز طول بکشد. شاید حالا حالاها هم خبری از کمکی که گفتن درراه است نباشد. خود آقای چمران هم گیر افتاده. بیا همین یه خرده خرما  را، چند تایش را تو بخور چند تا هم بگذاریم برای ایران  خانمحمدی. اصلاً  از یه ساعت پیش تا حالا  معلوم نیست کجاست دو بار تیر از بغل گوشش رفت . همین ظهری هم اگر تیر به کمد کمونه نکرده بود . سرش داغون شده بود. بیا این خرما را بگیر، بیا.

فوزیه گفت: (روزه ام، عذرا جان! کسی که قرار است مهمان خدا باشد، دلش غذاهای دنیایی را نمی خواهد. سفره مهمانی خدا در محوطه ی بیمارستان، در محل ضد و خورد پاسداران و دمکرات ها پهن است، خدایا من را بطلب، خدایا من را بخواه. خودت گفتی اگر کسی من را بخواهد  خودت گفتی اگر کسی من را صدا کند، اجابش  می کنم. خدایا به مظلومیت پاسدارانی که منافقان سر از بدنشان جدا کردند، خدایا به پاکی خونهایی که از صبح تا به حال در این منطقه به دفاع از دین تو  ریخته شده، مرا بخواه مرا بطلب آماده ام "  اشهد  ان لا اله الا الله   ، اشهد ان محمد رسول الله")

عذرا داد کشید: فوزیه  بیا، بسه دیگه، چت شده دختر! باید توی محو طه، پشت وانت دراز بکشیم تا هلیکوپتر بیاد و ما را ببره. امنیت نیست بدو "خانمحمدی" منتظر ما مونده بدو، الآ نه  که بیمارستان را روی سرت خراب کنند، بدو . دقایق بعد  ....فوزیه شیر دل ، عذرا نقشبندی ، ایران خانمحمدی ...   عقب وانت دراز کشیده اند ، چشمها آقا "سید عبدالرحمن" پر از اشک بود وقتی که ملافه ی سفید را روی آنها می کشید.  فقط توانست بگوید " خدا پشت و پناهتان ...
صدای  دو نفر از حزب مجاهد خلق به گوش رسید: هر دو روی تپه ای  که بیمارستان را زیر  نظر داشته باشند سنگر گرفته بودند.

یکی از آن دو نفر گفت: جمشید ، جمشید اونا که عقب تویاتو  گذاشتن جنازه نیستن پسر زنده اند .

هوشنگ  جواب داد : تو کاری به زنده یا مرده بودنشون  نداشته باش! گفتن بزن ، تو هم بزن کاک جابر گفته، همه  فشنگ ها  خلاص، فدای وجودش، زنده باد  خلق !  فشنگ ها خلاص ، مرده و زنده را بزن رفیق...

فوزیه با شنیدن صدای هلی کوپتر خودی، از جا بلند شد. دست تکان داد و کمک خواست: «کمک... ما را نجات بدهید!»

لاله صفت در آسمان جاودان شد 

ناگهان رگباری پهلوی فوزیه را شکافت. از درد، عرق بر پیشانی و پشت لبش نشست. اشک گونه‌هایش را خیس کرد و خون کف تویوتا را ... رنگ لاله های دشتی کرد که من در نقاشی های کودکی ام ؛ فرشته سپید پوشم را میان آن می کشیدم.

فوزیه شیردل ؛ بهیار سپید پوشی چون پرستویی خونین بال از شهری دود زده که بوی نفاق آن را پر کرده بود به سوی آسمان آبی پر کشید . او در حالکیه روزه بود، به ضیافت افطار خداوند نائل شد.
ساعتی بعد دکتر چمران به صورت رنگ پریده‌ی پرستار جوان که تازه به شهادت رسیده بود، نگاه کرد. تأسف وجودش را پر کرد؛ نالید: «سریع زخمی‌ها و شهداء را از اینجا دور کنید.»
دستور را اجراء کردند. هلی‌کوپتر از زمین بلند شد. رگبار گلوله‌ها به طرف بدنه‌ی آن، خلبان را دستپاچه کرد. پروانه‌ی هلی‌کوپتر با تپه‌ی جنوبی برخورد کرد و شکست. هلی‌کوپتر به زمین نشست و دقایقی بعد دوباره بلند شد. باران گلوله از پشت تپه‌ها به طرفش می‌بارید.
پره‌های آن با دیواره‌های تپه برخورد می‌کرد. یک دفعه کابین متلاشی شد. خلبان و کمک‌خلبان، وحشت‌زده و دستپاچه، در صدد نجات جان خود و مجروحان بودند. با ضربه‌ی بعدی پای خلبان و کمک‌خلبان در داخل کمربند صندلی گیر کرد و بدنشان به بیرون آویزان شد. با لرزش هلی کوپتر و تکان‌های شدید، همه مجروحان به شهادت رسیدند.

جسد فوزیه از کابین هلی‌کوپتر آویزان شد. پاهایش داخل بود و بدنش آویزان شده بود بیرون. روپوش سفید او که سرخ شده  بود در هوا تکان می‌خورد

" سخنان  شهید دکتر مصطفی چمران در مورد شهید فوزیه شیر دل " 

" خداوندا  ! چه منظره ای داشت این خانه ی پاسداران چه دردناک  ! چه بهت زده و چقدر شلوغ و پر سر و صدا ! گویی صحرای محشر است ! انبوهی از کردها ی مسلح  و غیر مسلح در پشت در به انتظار کمک ایستاده  بودند ،آثار غم و درد بر همه  چهره ها سایه افکنده بود در همین وقت دختر پرستاری که پهلویش هدف گلوگه دشمن قرار گرفته  بود و خون لباس سفیدش را گلگون کرده بود ، از درد بیرون می بردند. آنقدر از بدنش  خون رفته بود که صورتش سفید و بی رنگ  شده بود؛ پاسداران جوان به شدت متأثر  بودند. این پرستار 16 ساعت پیش مجروح شده بود به شدت از پهلویش خون می رفت نه پزشکی نه دارویی .... این فرشته بی گناه ساعاتی بعد در میان شیون و زجّه زدنها جان به جان آفرین تسیلم کرد ."

آخرین خط دفتر گزارشم هم نوشته شد و من فهمیدم واژه ها نقاش خوبی نیستد چرا که  هنوز نتوانسته ام پاکی و قشنگی فرشته ام را به تصویر بکشم. نه شاید اشکال از من باشد چرا که سر انگشتانم، نگاهم و زبانم صداقت و قشنگی دوران کودکی را  ندارند و گرنه فرشته ها هرگز نمی میرند و با هم فرقی ندارند.

انتهای پیام/غ

پ.ن: این مطلب مرداد سال گذشته در روزنامه رسالت و چند سایت خبری استفاده شده و به مناسبت نزدیک شدن به روز شهدا برای وبلاگم برگزیده اش کردم .