گزارشی از شهر زیرزمینی تهران 

گم شدن ناگهانی یک چیز را با " انگار آب شده رفته تو زمین" اعلام می کنیم. امروزه در وادی عفاف و حجاب آنچه را که در روی زمین گم کرده ایم در زیر زمین " مترو" هم نمی توان  یافت

گزارش: منیره غلامی توکلی

بشر برای رسیدن، همیشه عجله داشته است. گویی بشر امروزی در دنیای صنعت و تکنولوژی، خلق شده تا برسد!

روی زمین به جای انسان و گیاه ... در سطح خیابان ها خودرو ،متور ها جولان می دهند ...تعدادشان به حدی است که به گمانم بجای قانون حقوق شهروندی باید یک کتاب هم برای حقوق خودروها نوشت! به چشم دیده ام که هر دو طرف در یک تقابل جانانه ناقض حقوق یک دیگر هستند!

سالیان سال وقتی چیز را گم می کردیم با ضرب المثل " آب شده رفته توی زمین" ناپدیدش را اعلام می کردیم.

.... بیش از یک دهه از بهره برداری نخستین خط متروی درون شهری می گذرد، آن زمان کم شدن حجم ترافیک روی زمین و دیدن آسمان آبی یکی از اهداف این طرح بود اما دریغ از آب شدن ماشین ها توی زمین ! و یا دیده شدن رخسار آبی آسمان ....

تهرانی ها در هر شغل و کسوت و سن و سالی که هستند، روی زمین برای فرو رفتن در اعماق زمین عجله می کنند و درهای ورودی مترو قدم هایشان را آهسته اما مطمئن می کند.

مریم عبدلی، دانشجوی رشته جغرافی می گوید: جا به جایی با مترو، ساعت ها را برایمان می خرد اگر چه شلوغی واگن های مخصوص به بانوان و گاهی بین در مترو برای خروج گیر کردن خالی از دردسر نیست.

وی در ادامه می گوید: به نظر می رسد با توجه به تعداد زیاد مسافران خانم و همچنین علاقمندی بانوان برای سوار شدن به واگن مخصوص زنان، بهتر از تعداد واگن های زنانه بیشتر شود. در این صورت افراد میانسال و مسن و کودکان یا زنان باردار کم تر آسیب می بینند.

گسترش خطوط مترو ، سعی دارد مناطق کلان شهر تهران را به هم نزدیک کند، به طوری که در آخرین هابیل درویش، مدیرعامل شرکت مترو، در هفته نخست تیرماه با خبرنگار همشهری آنلاین  گفته است: شرکت متروی تهران با گذشت 2 هفته از ثبت رکورد 302 متری لاینینگ در نیمه شمالی خط 3، این هفته با انجام 400 متر لاینینگ رکورد قبلی خود را شکست.

وی ثبت رکورد جدید را مرهون تلاش جهادی کارگران و مهندسان بومی و حمایت‌های  شهرداری تهران دانسته و افزوده است: بخش شمالی متروی خط سه به ‌عنوان بزرگ‌ترین پروژه حمل‌ونقلی سال شهر، مطابق با برنامه زمانبندی در حال پیشرفت است. ریل مورد نیاز 17کیلومتر و تجهیزات موردنیاز برای نصب ریل تأمین شده و تا 2هفته دیگر بالغ بر 2.3 کیلومتر ریل‌گذاری خط به اتمام خواهد رسید.

متروی خط 3به طول 37کیلومتر، مطابق برنامه زمانبندی تا پایان سال‌جاری آماده بهره‌برداری خواهد شد. این خط به‌عنوان نخستین خط قطری شبکه مترو بیشترین ایستگاه‌های تقاطعی را با خطوط 7، 6، 4، 1و 8متروی تهران داراست. خط 3در ایستگاه چهارراه ولیعصر با خط 4، در ایستگاه میدان ولیعصر با خط 6، در ایستگاه شهید بهشتی با خط یک و در ایستگاه مولوی با خط 7تقاطع دارد وتکمیل آن می‌تواند سهم بزرگی را در اتصال خطوط ریلی منسجم و به هم پیوسته درون شهری و مسافرت راحت و آسان شهروندان و بیشترین دسترسی مسافران به تمام خطوط ریلی ایفا کند.

"شهین امیری مازنی" خانه دار و شاغل در یکی از مراکز خصوصی است، خستگی مفرط را می توان در نگاهش دید. کم حوصله به خرید کردن دختران جوان و سرحال نگاه می کند. یکی از  دست فروشانی که فضای واگن را با سایر همکارانش به بازار مکاره ای تبدیل کرده است، با ترمز ناگهانی قطار، طعنه ای به امیری می زند و در صدای اعتراض او را بلند می کند!

امیری می گوید:برای این بانوان سرپرست خانوار و دست فروش احترام قائل هستم، آنها هم به دنبال کسب روزی حلال هستند اما تردد بیش از اندازه آنها تبلیغ کالاهایشان با صدای بلند مخل آسایش روان است.

چند بانوی دیگری که آنها هم کنار ما ایستاده اند به این موضوع معترض هستند.

مادر دختری نوجوان با اشاره به اینکه دخترم از زمانی که با مترو رفت و آمد می کند میزان خرید لوازم آرایشش زیاد شده است؛ می گوید: وقتی در طول مسیر فروشندگان به انواع مختلف لوازم آرایش را تبلیغ و جلوی چشم نوجوانان و جوانان می آورند، قطعا روحیه و اشتیاق خرید اینگونه وسایل را بیشتر می کنند.

در همین فواصل مادر پسر بچه ای کنجکاو او را با دست نشان می دهد و می گوید: چند وقتی است که با مترو رفت و آمد می کنم ، اجناس دست فروشان لباس های مخصوص زنان که بدون هیچ محدودیتی به عرضه کالایشان  می پردازند برای پسرم تولید سؤال کرده اند و  من واقعا از این موضوع ناراحت هستم، به نظرم این گونه کارها در ابعادی می تواند بر تربیت فرزندان ما تأثیربگذارد.

وی می گوید: حتی پسرم در خرید کردن هم زورگو شده است ؟!  می داند برای جلوگیری از جیغ و گریه کردنش مجبورم در مترو به بیشتر خواسته هایش عمل کنم .

اما "سهیلا اصغری" نظر دیگری دارد او که مانتو و زیر سارافونی زیبایی خریده است با چشم به دنبال خانمی می گردد که انواع روسری ها را به معرض فروش گذاشته بود تا مانتواش را با خرید یک روسری ست ، زیباتر کند.

اصغری با عنوان کردن این موضوع که وقتی از محل کار به سمت خانه می روم می توانم در مترو مایحتاج آشپزخانه و یا حتی خرید لباس و لوازم آرایش و زینت الات را داشته باشم می گوید: خرید از مترو در زمان رفتن به سوی خانه، زمان خرید مرا کوتاه و راحت تر کرده است.

هر چه به ایستگاه های شمال تهران نزدیک می شویم، چهره ها تغییر می کند در ایستگاه های پایانی مسافران کمتری هستند و می توان به خوبی متوجه تغییر چهره ها شد. به نظرم آرایش ها تا حدی کمرنگ تر شده اما روی سر اکثر بانوان روسری دیده نمی شود! این درحالی است که مرد جوان دست فروشی بین راهروهای واگن بانوان رفت و آمد می کند!

دختر جوانی که کنار دست من نشسته است، با نگاهی به وضعیت حجابم می گوید: آینه در کیفت داری؟ آینه ام را به او می دهم در کوتاه ترین زمان ممکن رنگ آرایشش عوض می شود!

این مترو عجب در تحول رنگ آمیزی بانوان معجزه می کند! امتحان هر نوع لوازم آرایش و یا خرید روسری واگن های مترو بانوان را به اتاق پرو تبدیل کرده است.

"عسل" که دوست ندارد اسم اصلی خود را به من بگوید: در جواب سؤالم که متوجه ورود جوان دست فروش به راهرو شده است می گوید: نگاه نکند. هوا گرم است نمی توانم روسری را روی سرم تحمل کنم.

با حالتی اعتراض آمیز ادامه می دهد: واگن زنانه جای ورود مردان نیست و همان زمان به ایستگاه قلهک می رسیم، سایر مسافران تا ترمز زدن و ایستادن قطار می توانند داخل واگن را ببینند و عسل همچنان بدون حجاب دارد به خود می رسد!

"علی احسان نژاد" رفتارشناس در مورد اینگونه بی اخلاقی ها و هنجار شکنی های برخی از جوانان معتقد است : دلایلی چون خودنمایی و متمایز کردن خود از دیگران در یک جمع، گاها اعتراض به برخی از شرایط حاکم در خانه یا در محیط اجتماع و عدم نهادینه شدن ارزش های معنوی و اخلاقی جامعه در بین جوانان از مهم ترین عوامل سر زدن این گونه رفتارها از جوانان  و نوجوانان است.

این رفتارشناس ادامه می دهد: عدم تقید خانواده به مسائل دینی یک از مهم ترین دلایل بی توجهی جوانان به مسائل شرعی و عرفی است فرهنگ خانواده است که حد و مرزها را به فرزندان می آموزد . لذا قرآن کریم می فرماید: یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَکُمْ وَ أَهْلیکُمْ ناراً وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ عَلَیْها مَلائِکَةٌ غِلاظٌ شِدادٌ لا یَعْصُونَ اللَّهَ ما أَمَرَهُمْ وَ یَفْعَلُونَ ما یُؤْمَرُونَ؛ ای مومنان ! خود و خانواده خویش را از آتش دوزخ نگاه دارید (سوره تحریم: آیه 6). یعنی خود و زن و بچه خود را تعلیم خیر دهید و ادب نمایید و در نگهداری خانواده همین بس که به آنها امر کنید بدان چه که خدا امر کرده و نهی کنید از آنچه خدا نهی کرده است. اگر خانواده ها حدود شرعی را در روابطشان مراعات نکنند ، دیگر چه انتظاری از جوانان با آن شرایط روحی و هیجانی می توان داشت.

پله های برقی بدون کمتر تحرکی در رسیدن به سطح زمین کمک حالم است. در کنارم دختران و پسران جوان فراموش کرده اند در محیط عمومی چگونه باید کنار هم راه بروند، دست ها به جایی که کنارشان آویزان باشد کم کم دور گردن ها برای صاف کردن روسری و یا دور کمر خانم برای محافظت از او حلقه شده است!

به راستی حیا و عفاف کجا رفته است؟ روی زمین که کم رنگ شده، پس چرا زیر زمین هم یافت نمی شود؟!

با صدای خانمی که می گوید: بلیط اعتباری مترو را هنگام خروج بزن در غیر اینصورت هزینه دو سفر را از کارتت کم می کند به خود آمدم .. همیشه برای رسیدن عجله دارم گویی خدا بشر را در این دنیا فقط برای رسیدن خلق کرده است.

انتهای پیام/ت