حق حیات، فرصتی است که خداوند فقط یکبار آن‌هم به مدت کوتاه به انسان می‌بخشد و سلامتی نعمتی است که بهرمندی از این حق را برای انسان شدنی و پربرکت می‌کند. دنیا ظرفی کوچکی است که گاه در خود انسان‌های بزرگ را جای داده تا بهره‌مندی از این حق را با تعریف عملی ایثار برای عده‌ای شدنی و پربرکت کنند.
ایثار واژه‌ای سترگ با گستره‌ای به وسعت جغرافیای عشق به انسان‌ها است، ایثارگر گاه از مال خود میگذرد، گاه از جان خود و گاه از عزیزی که برایش جان می‌دهد... این نقطه است که اهداء عضو، اهدا زندگی نقش می‌پذیرد و نَفَس‌های بیماری که حق حیاتش دست‌خوش نامهربانی بیماری شده است، جان تازه می‌گیرد و جشن نَفَس‌ها با هر پیوند برای خانواده‌ای چشم انتظار برپا می‌شود.
با نگاه به فلسفه اهداء عضو این نکته حائز اهمیت می‌شود که متوفی با حیات اعضای بدنش در کالبد شخص دیگر به نوعی، همچنان زنده است، قلبی که به عشق و محبت در سینه دیگری می‌تپد، ریه‌ای که در سینه انسانی دیگر هوا و رایحه بهاری را دریافت می‌کند، چشمی که به روی دنیا بسته نمی‌شود و همچنان زیبایی‌ها به ویژه صورت پدر و مادر و آیات قرآن را می‌بیند... و باقیات‌الصالحاتی می‌شود به میزان بخشش زندگی به دیگری ...
کوتاه شدن انتظار در لیست پیوند با فرهنگسازی اهداء عضو
با این وجود، آمار متفاوت و متضادی در مورد اهدای عضو در ایران منتشر شده است، طبق گفته‌های دکتر کتایون نجفی زاده رئیس اداره پیوند عضو وزارت بهداشت سالانه پنج تا هفت هزار مرگ مغزی در کشور اتفاق می‌افتد که طبق آمار جهانی باید اعضای 50 درصد این افراد اهدا شود که در ایران معادل دو هزار و 500 تا چهار هزار نفر می‌شود.
وی پیوند اعضای بیماران نیازمند عضو را منوط به "دهنده ارگان" دانست و گفت: برای پیوند کلیه می‌توانیم از فرد زنده هم کلیه دریافت کنیم اما برای پیوند قلب، ریه و کبد لازم است از شخص دچار مرگ مغزی این اعضا را برداریم .
بر اساس گفته وی، اگر تعداد اهدای عضو در کشور به حد قابل قبولی برسد، انتظار می‌رود هیچ بیماری در لیست انتظار پیوند باقی‌نماند و اعضای افراد مرگ مغزی نیز بدون استفاده زیر خاک نرود.
اگرچه از بیش از یک دهه از اهداء عضو افراد مرگ مغزی در کشور میگذرد و شاهد رشد روز افزون این فرهنگ در کشور هستیم اما همچنان با آمار جهانی فاصله زیادی داریم و ترویج این فرهنگ نیاز به بسیج عمومی به ویژه بسیج رسانه‌ها دارد.
بسیج! کلمه‌ای است که برای هر عمل ایثارگرانه و بزرگ در واحد عمومی به کار برده می‌شود، در کلمه بسیج معجزه‌ای نفهته است که سخت‌ترین کارها را آسان می‌کند! چه معجزه ای قدرتمندتر از این که انسان در لحظه مرگش به چندین نفر زندگی ببخشد.
افتخار اهداء عضو، افتخار ایثارگری در خط مقدم جبهه سلامت
"سیده اشرف میرنظامی" یکی از مادرانی است که اعضای فرزندش را بعد ازمرگ مغزی اهدا کرده است، وی می‌گوید: وقتی دکتر تشخیص مرگ مغزی “سیدعلی ” را داد و با ما صحبت کرد، من و پدرش همان دم بدون هیچ معطلی با این تفکر که تن فرزند ما زیر خاک پوسیده می‌شود چرا وقتی با اهداء اعضای بدنش به دیگران حیات دوباره بخشیده می‌شود از این کار دریغ کنیم!؟ برگه رضایت اهداء عضو را امضا کردیم.
وی با بیان اینکه خانواده شهدا و جانبازان برای کشورازعزیزان خود گذشتند و این درسی برای ماست که در برهه‌ها و مسیرهای دیگر ایثاربتوانیم مانند آنها عمل کنیم، گفت: اگر این نوع ایثار همپایه شهادت نباشد، کمترازآن نیز نیست، افتخار اهداء اعضای بدن با افتخار ایثارگری در خط مقدم جبهه هیچ تفاوتی ندارد چه بسا که بیشتر هم باشد چرا که بخشیدن سلامتی دوباره به چندین نفر با اعضای بدن عزیزی مانند فرزند، مسلماً اجر و قرب زیادی در نزد خداوند دارد.
مرگ روزانه 7 بیمار نیازمند به اهداء عضو در کشور، اهداء عضو را نوعی مبارزه با نفس می‌کند، مبارزه با تفکری که به امید برگشت دوباره فرد مرگ مغزی شده در صدد جلوگیری از ایثار بر می‌آید اما با غلبه بر آن لذت یک عمل خداپسندانه را خواهیم چشید، گویی خداوند چندین بار عزیزت را نجات داده است.
نقش ناجی بودن انسان، از واکنش سوگ سوگوار می‌کاهد
بحث احساس لذت و آرامش خانواده‌هایی که اعضای بدن عزیزان خود را اهدا کرده‌اند، عجیب و غیرمتنظره است در این زمینه دکتر محسن راز افشا، روانپزشک و استاد دانشگاه معتقد است اهداء عضو تاثیر آن بر روی افراد مختلف متفاوت است چرا که آن به نوع بینش و نگرش افراد به زندگی بستگی دارد .
وی ادامه می‌دهد: اهداء عضو برای کسانی که بسته ارزشی منسجمی دارند و طوری می‌اندیشند که این کار زندگی بخشی به انسان‌های دیگر است، می‌تواند بسیار زیبا باشد چرا که ازنظر آنها چندین خانواده از درد و رنج نجات می‌یابند و فرد اهدا کننده ناجی بزرگی محسوب می‌شود .
این استاد دانشگاه با بیان اینکه زندگی امروز پر از استرس است، اهدا عضو افراد را متمتع نمی‌کند بلکه بسیاری را از غرق شدن در دنیای پرآشوب زندگی می‌رهاند، می‌گوید: کمک به غرق نشدن انسان‌ها کاری بزرگ و ارزشمندی است و اینگونه ناجی بودن نقش بسیاری در آرامش افراد ایفا می‌کند و می تواند اثر بسیار مثبتی در کم شدن واکنش سوگ در افراد سوگوار داشته باشد.
"سیدعلی" و "سیدعلی‌ها" را خدا دوست داشت و انتخاب کرد
میرنظامی در ادامه این گفت وگو بارها تأکید می‌کند: احساس خوبی از اهداء عضو فرزندمان داریم و می‌دانیم که "سیدعلی" هم با توجه به خصلت بخشندگی که در زمان حیات داشت به این کار راضی است.
این تنها گفته خانم میرنظامی نیست، بلکه قریب به اتفاق خانواده‌هایی که اعضای متوفی خود را اهدا کرده اند بر آن تأکید دارند. محبوبه عباسی نژاد نیز می‌گوید: من هرگز فکر نمی‌کنم که "محسن" پسرم دیگر کنارم نیست، بلکه قلب او با قلب من می‌تپد و همین باعث می‌شود غم نبود او برایم تحمل پذیر تر شود، همین که احساس می‌کنیم خدا از کار ما راضی است به آنچه برای ما و فرزندمان نیز مقدر کرده رضایت قلبی می‌دهیم.
گذشت، خوراک معنوی برای قهرمان انسانیت است
حجت‌الاسلام علی ایوبی، کارشناس ارشد شیعه شناسی و استاد دانشگاه گفت: ایثارازجمله کارهایی است که شخص در لحظه انجام باید به عمق آن احاطه و شناخت داشته باشند، هرعملی که در راه خدا انجام شود دارای برکات فراوانی است و چه بسا ایثار که جایگاه خاص خود را دارد .
این استاد حوزه با بیان اینکه، گذشت درزندگی همانند ورزش در باشگاهی است که مطمئنیم نتیجه آن به نفع ما خواهد بود، گفت: فضایل اخلاقی از جمله ایثار،گذشت،عفت ... همانند خوراک برای قهرمان انسانیت است .
وی بهترین خوراک برای تعالی بخشی به روح انسان ایثار و گذشت دانست و افزود: ایثار همانند دارویی معجزه آسا در رشد معنوی فرد کمک بسزایی دارد و موجب می‌شود که فرد با سپری کردن مدت کوتاهی اثرات مثبت روحی زیادی در خود مشاهده کند طوری که گویی یک شبه ره صد ساله را رفته است .
حجت‌الاسلام ایوبی خاطرنشان کرد: چنانچه ایثار با اختیار انسان توام باشد، استقامت بسیاری در فرد مشاهده می شود چرا که در این حالت ایثار با طیب خاطر انجام شده و دیگر کسی نمی‌تواند بگوید چرا این کار را انجام داده اید و ..
این کارشناس مسایل اخلاقی گفت: وقتی شخصی بتواند از هر چیزی که به آن علاقه دارد گذشت نماید، عمل بسیار سختی را انجام داده و دل کندن از آن ایثار بزرگی محسوب می‌شود و چنانچه در راه رضای خدا باشد زمینه رشد معنوی بسیاربالایی برای فرد ایجاد می‌کند و همین امر آرامش‌زا است.
ترویج فرهنگ ایثار، کمک به رشد انسانیت در جامعه
اکثر خانواده‌های اهدا کننده عضو بر این باور هستند که کار آنها از سوی سایر افراد جامعه اقدامی خداپسندانه و در عین حال انسانی تلقی می‌شود و خواستار این مهم هستند تا فرهنگ اهداء عضو در جامعه چنان نهادینه شود که جامعه درمانی کشور دیگر شاهد مرگ عزیزان خانواده‌های دیگر در لیست انتظار نباشد.
دکتر مجید ابهری، دکترای علوم رفتاری با اشاره به اینکه اهداء عضو نماد زیبایی از ایثار است که نه تنها کمک به همنوع در آن دیده می شود بلکه همدردی با نیازمندان و کمک به آنها نیز در این عمل موج می‌زند، گفت: دستگیری از فقرا، تعاون با همنوعان و چشم پوشی از خطاهای دیگران و اهداء عضو نمونه های رفتاری از گذشت است که این صفات عالی انسانی برگرفته از صفات الهی است و باید توسط خانواده، آموزگاران، دولت مردان و مسئولین برای شهروندان پررنگ تر شود.
این رفتارشناس با تأکید بر شناسانده شدن اسطوره‌های گذشت به کوکان و نوجوانان، خاطرنشان کرد: شهدا و جانبازان الگوهای بزرگ ایثار هستند و باید مفهوم اصلی چنین رفتاری به جامعه شناسانده شود تا بتوان به عنوان الگوی عملی ایثار از آنها یاد کرد و به رشد و انسانیت در اجتماع امیدوار شد.
انتهای پیام/ت
