دود شدن شأن اجتماعی در مصرف دخانیات! / کام هایی که در غلغل گم گشتگی هویت تلخ می شود!

منیره غلامی توکلی

بحث بالارفتن درصد اعتیاد دختران و زنان به مواد مخدر و ویژه تر استعمال دخانیات، دیگر از هشدار گذشته و به زنگ خطری تبدیل شده است که صدای آن نه تنها در کلان شهرها بلکه در شهرهای کوچک و حتی روستاها نیز شنیده می شود.

 

آغاز مصرف دخانیات و قلیان به صورت تفریحی در زنان و دختران ایرانی از کمتر یک دهه پیش  زمانی رونق گرفت که به عنوان یک اعتبار و شأن اجتماعی! وارد زندگی آنها شد. از نظر روانشناسان و جامعه شناسان این نوع نگرش به مصرف دخانیات که بیشتر با بدحجابی و حتی رفتارهای خارج از عرف همراه بود، برگرفته از خود گم گشتگی فرهنگی و گم گشتگی هویت بود.

 

گم گشتگی فرهنگی و هویتی، پیامد نفوذی خطرناک و بزرگ به اسم نفوذ فرهنگی است که می تواند حتی تا تغییر کامل هویت فردی و اجتماعی افراد در دراز مدت پیش برود.

آنچه از آمار بر می آید این است که 83 درصد زنان قبل از اعتیاد به مواد مخدر اعم از سنتی و آزمایشگاهی، دخانیات و قلیان مصرف می کردند و در خانواده هایی زندگی می کردند که در آن مادر یا پدر خانواده دچار بیماری اعتیاد بوده است.

روند رو به رشد اعتیاد و مصرف دخانیات در زنان در 10 سال گذشته 4 برابر شده است و این درحالی است که گرایش به مصرف مواد مخدر در این قشر دو برابر شده است.  به طور قطع این مسئله که می توان آن را در ابعاد مختلف فردی و اجتماعی، سلامت جسمی و روحی مورد بررسی قرار داد، برای زنان آسیب زاتر از مردان بوده تا جایی که می توان گفت آسیب پذیری زنان در این مسئله 12 برابر مردان است.

اینکه 50 درصد از زنان در سنین 15 تا 19 سالگی یعنی در عنفوان جوانی به مواد مخدر و استعمال دخانیات روی می آورند نشان دهنده این مهم است که سن مصرف دخانیات در کشور به دلایل خاصی پایین و پایین تر می آید!

در گذشته یکی از مهم ترین دلایل اعتیاد زنان همراهی با همسران شان بود این امر باعث می شد که سن اعتیاد در زنان به سمت تأهل پیش برود اما امروزه  انگیزه‌های دیگری چون کاهش وزن، رهایی از استرس، تفریح و اصرار دوستان جزو عوامل اصلی اعتیاد زنان به شمار می‌آید و همین امر سن اعتیاد در دختران را به سمت نوجوانی هدایت کرده است.

تأسف برانگیز این که زنان در مقابل ترک اعتیاد مقاومت بیشتری نشان می‌دهند، چرا که از توان جسمانی لازم برای تحمل تغییرات بدن که در پی رفع مسمومیت ناشی از استعمال مواد مخدر ایجاد شده، برخوردار نیستند، به همین دلیل گاه نیاز به مصرف مواد تا پایان عمر نیز با آنها باقی می‌ماند و این روند پیشرفت و ادامه دار شدن اعتیاد در زنان با توجه به کم بود کمپ های تخصصی برای درمان معتادان زن و همچنین عدم وجود مهارت و راهکار مناسب برای درمان شان با توجه به بنیه بندی و شرایط فیزیکی آنها همچنان معضل بزرگی پیش روی ترک اعتیاد یا بهبود کامل زنان و بازگشت شان به خانواده است.

مسئله استفاده از قرص های روانگردان نیز یکی دیگر از مسائلی است که امروزه دختران نوجوان و جوان با آن دست به گریبان هستند به طوری که بیش از 9 درصد آمار معتادان به این قرص ها را دختران 9 سال تا زنان 60 ساله کشور تشکیل می دهند.!

 

اما آنچه این مسئله را سهمگین تر و از ابعادی دارای پیامدهای خطرناک تری می کند، مسئله ازدواج این دختران و بعد از آن " باداری " و " وضع حمل" و " مادر" شدن شان است. اینکه نگاه اجتماعی به دختران معتاد به دخانیات و مواد مخدر نگاهی سخیف و در عین حال سودجویانه است! از نظر بسیاری از مردان ، این دست دختران و زنان صرفا به درد کام جویی های موقت و در نهایت خیابانی شدن، می خورند و تا زمانی که هنوز خره موادمخدر زیبایی آنها را از بین نبرده است، دست طمع به سوی شان دراز می کنند.
البته این دختران یا زنان جوان در این بازار سیاه و دودآلود خواهان هایی دارند که آنها نیز عاری از بی بندوباری های رفتاری نیستند و از این جهت گرفتار شدن به انواع بیماری ها من جمله بیماری های جسنی و مخصوصا ایدز و هپاتیت مهم ترین آنهاست.


زنان و دختران در صورت دچار شدن به اعتیاد چه قبل از ازدواج یا بعد از ازدواج بالاخره به عنوان همسر و مادر باید نقش آفرینی کنند در حالی تحقیقات نشان می دهد که فرزندان مادران معتاد بسیار آسیب‌پذیرتر از فرزندان پدران معتاد هستند. علاوه ‌بر این اعتیاد زنان باردار نیز می‌تواند مخاطرات فراوانی را متوجه نوزادان و کودکان این دسته از مادران کند.
 

حال در این گیر و دار مسئله اعتیاد بانوان نیز مانند مسائل دیگر این قشر، هزاران متولی دولتی، سازمانی و ان جی او های مردمی دارد. متولیانی که هر یک فقط به برگزاری همایشی بسنده می کنند و هر از گاهی هم آمارهایی ارائه می دهند که فقط بر نگرانی های مردم و به ویژه خانواده ها می شوند بدون آنکه راهکاری درست و کاربردی بدهند و این نگرانی با آمارهایی که از مدارس و دانشگاه ها در خصوص اعتیاد دانش آموزان و ورود زودهنگام آنها به مسائل جنسی می رسد، بیشتر و بیشتر می شود.

انتهای پیام/