منیره غلامی توکلی - امروز میلاد حضرت زینب(س) و روز پرستار است. پرستاری به عنوان یکی از مشاغل سخت و در عین حال دارای بار معنوی بسیار در دین اسلام محسوب می شود و به دلیل اینکه در زمره کارهای مستحب اختیاری قرار دارد، نتایج معنوی را برای صاحبانش به ارمغان می آورد. در حدیثی از امام صادق(ع) آمده است« سیزده زن در رکاب امام مهدی(ع)حضور خواهند داشت . . . زخمیان را درمان و از بیماران پرستاری می کنند » و پیامبراکرم(ص) فرموده اند: « هر کس برای بر آوردن نیاز بیماری بکوشد، چه آن را برآورده سازد و چه نسازد، مانند روزی که از مادرش زاده شد، از گناهانش پاک می شود.»

اما همین شغل زیبا که به دلیل نیازمندی به کسب دانش، تجربه و مهارت، پرستار را در زمره میراث داران پیامبران قرار می دهد مورد کم توجهی و کم لطفی زیادی است به طوری که مقام معظم رهبری در این خصوص توصیه های مؤکدی داشته اند: «بایستی برای این شغل یک باب جداگانه و تازه‌ایی باز کنند. مسأله استخدام، مسأله آموزش در حین خدمت، استراحت دادن به قشر پرستار، موضوعاتی است که در ماهیت کار پرستاری اثر می گذارد. اگر نقش پرستار این قدر مهم است - که هست - پس پرستارِ خسته، پرستارِ از کار مانده، پرستارِ چند نوبتِ کاریِ پشت سر هم کار کرده‌ی از روی ناچاری، دیگر نمی‌تواند این نقش را ایفا کند. پرستاری که با دلزدگی و بی حوصلگی و خستگی بخواهد کار کند و راضی از کار خود نباشد، دیگر نمی تواند این نقش را ایفا کند. پرستار باید با نشاط، سرحال، آماده و شائق به خدمت، آشنای با معلوماتی که او را کمک میکند به خدمت، باشد و امکانات و مقدمات این مسائل را بایستی مسؤولان فراهم کنند.»
اما آنچه از گفته های پرستاران استنباط می شود، عدم رسیدگی کامل به رفع این مشکلات قشر است. هنوز پرستاران از ساعات کار طولانی، شیفت های در گردش، شیفت های شب پرکار، فعالیت ذهنی و بدنی شدید در ارتباط با تعداد بالای بیماران، واگذاری وظایف غیر حرفه ای به عهده پرستاران و کارهایی نظیر انتقال بیمار برای مشاوره، تصویر برداری، آزمایشات، اعزام و انتقال بیمار.. در سختی هستند.
از طرف دیگر، تأثیر تماس مداوم با بیماران و خانواده های آنها در بدترین مرحله زندگی، تحمل واکنش های پریشانی و پرخاشگری همراهان بیمار متوفی، کمبودهای دارویی و تجهیزاتی و دخالت افراد غیرم متخصص در قالب پرستاران خانگی یا پرستاران سالمندان.. فشارهای شدید روحی به پرستار وارد می کند.
پرستار به عنوان یک انسان، گاهی خود نیز دچار بیماری شده و قطعا محیط آلوده، فشارهای جسمی و روحی شراط را برای بروز بیماری های صعب العلاج و .. بیشتر می کند. در عین حال هستند پرستارانی که با وجود تن بیمار، همچنان عاشقانه از بیماران سایر خانواده ها پرستاری می کنند.
خانم پرستار س.ع از پرستاران نمونه یکی از بیمارستان های ارتش است او سال هاست که با بیماری ام اس دست و پنجه نرم می کند اما در طول سه سال گذشته عنوان « پرستار نمونه » را به خود اختصاص داده است.
وی با بیان اینکه من بیشتر از وظایف تعیین شده ام کار می کنم، گفت: بیماری ام اس مدتی است که با من همراه است و بسیار در جسم و روح من تاثیر منفی گذاشته است اما این باعث نشده تا در حرفه پرستاری ذره ای کمبود برای بیماران بگذارم.
این پرستار گفت: با این بیماری ام تا حدودی کنار آمده ام و تا کنون، لحظه ای به خودم اجازه نداده ام که بیماری درونم به بیمار انتقال پیدا کند و این بیماری در محل کار من مخفی است و با عشق و شور و علاقه خدمت به بیماران را وظیف شرعی و عرفی خودم می‌‎دانم.
زنان پرستار، برای تشکیل خانواده، گذران دوره بارداری، انجام وظایف همسری و مادری دچار مشکلات و سختی های زیادی هستند و وقتی این را به وظایفی که هر انسان نسبت به مادر و پدر و سایر اعضای خانواده خود دارد، اضافه کنیم سختی کار پرستاری صد چندان می شود. کم بود وقت و خستگی ناشی از فعالیت های زیاد جسمی و درگیری روحی باعث شده است که پرستاران برای داشتن زندگی با درک بهتر با هم شغلان خود ازدواج کنند.
در مهدهای کودک معمولا مادران کارمند بعد از تمام شدن ساعت اداری، فرزندان شان را در آغوش گرفته و به خانه می برند اما فرزندان پرستاران وقتی با شیفت های طولانی مادر مواجه می شوند، باید به وسیله راننده آژانش یا یکی از اعضای خانواده به خانه ای که مادر در آن حضور ندارد وارد شوند! این کودکان در تمامی دوران تحصیل شرایطی مشابه با دوران مهد خود را سپری خواهند کرد!
بروز اختلافات خانوادگی مخصوصا اگر همسر فرد پرستار، همکار او نباشد یکی دیگر از مشکلات زنان و مردان پرستار است. اینکه مرد یا زن پرستار با شیفت های طولانی، در آمد کم، عدم امنیت شغلی و .. نمی تواند از منظر عاطفی، مادی و حتی روانی ( تفریحات و مسافرت ) به اندازه کافی در خدمت خانواده خود باشد مسیر اختلافات در زندگی زناشویی باز می شود.
به هر حال چندی پیش نیز خبر ایجاد رشته ای جدید تحت عنوان «مراقب سلامت»، حاشیه های شغل پرستاری را بیشتر کرد. نمایندگان پرستاری بر این عقیده اند، تربیت نیروهایی تحت عنوان مراقب سلامت، کار زائد و بیهوده ای است. دکتر اصغر دالوندی رئیس کل سازمان نظام پرستاری معتقد است: ایجاد رشته تربیت مراقب سلامت، موازی‌کاری با خدمات پرستاری است. زیرا، 80 درصد خدمات مراقب سلامت، همان خدماتی است که پرستاران انجام می دهند. لذا، چه معنی دارد که وقتی پرستار هست، ما مراقب سلامت تربیت کنیم.
محمد شریفی مقدم دبیرکل خانه پرستار، در واکنش به بروز مشکل برای جامعه پرستاری گفت: وزارت بهداشت به جای حل مشکلات پرستاران و رفع دغدغه های آنها، حاشیه های پرستاری را تشدید می کند. همین مسئله باعث شده پرستاری ایران روز به روز از پرستاری دنیا فاصله بگیرد و جذابیت های این حرفه کم رنگ تر شود.
انتهای پیام/*